Page 201 - Dört Dörtlük TYT Tarih
P. 201
ÇÖZÜMLÜ SORULAR XIX ve XX. Yüzyılda Değişen Sosyoekonomik Hayat TARİH
5. Lâle Devri’nden itibaren diplomatik, ticari, kültürel 6. XIX. yüzyılda basın hayatının gelişmesiyle okuryazar
alanlarda artan ilişkilerle birlikte Avrupa kökenli pek sayısında artış görülmüştür. Bununla birlikte insanlar,
çok eşya da kullanılmaya başlanmıştır. Modernleşme gazete ve diğer süreli yayınlar vasıtasıyla ülkenin iç ve
adına yapılan girişimler, Osmanlı Devleti’nin tüketim dış gelişmeleri hakkında bilgi sahibi olmaya başlamıştır.
alışkanlıklarında da farklılıklar meydana getirmişti. Basının kamuoyu oluşturma ve toplumu istenen yönle-
re çekmede önemli bir etken hâline gelmesi, devletlerin
Buna göre Osmanlı Devleti’nde var olan elit ke- de bu gücü daha etkin kullanmak istemelerini sağla-
sim giyim, kuşam ve toplumsal yaşamda daha çok mıştır. Olayları aktarırken kişisel yargı ve düşünceleri
hangi Avrupa ülkesindeki gelişmelerden etkilen- de aktardığı için gazeteler, dönem itibariyle kamuoyu
miştir? oluşturmada en etkili araç olarak dikkat çekmiştir.
A) Almanya B) İngiltere C) İtalya
Buna göre aşağıdaki padişahlardan hangisi kamuo-
yu oluşturmak ve bu gücü kontrolünde tutmak için
D) Avusturya E) Fransa
ilk defa gazeteyi kullanmıştır?
Çözüm:
A) III. Ahmet
Metinde verilen bilgilerde de görüldüğü gibi modernleş-
B) I. Mahmud
me adına yapılan girişimler, Osmanlı Devleti'nin tüke-
tim alışkanlıklarında da farklılıklar meydana getirmiştir. C) III. Selim
Istanbul'da XVIII. yüzyılın ortalarından itibaren "Frenk D) II. Mahmud
modası" yavaş yavaş hissedilmeye başlanmış; Batı
E) II. Abdülhamid
tarzı mobilyalar, döşemeler, ev düzenlemeleri toplum-
da popüler hâle gelmiştir. Özellikle Fransa'dan gelen Çözüm:
hediyeler, gravürler, saatler, çeşitli aletler, kumaşlar,
Osmanlı Devleti’nin ilk resmî gazetesi II. Mahmud za-
mobilyalar, mikroskop, teleskop gibi eşyalar Osmanlı
manında 1831 yılında yayınlanan Takvim-i Vekayi
toplumun dönüştürmeye başlamıştır.
kamuoyu oluşturmayı ve kamuoyunu bilgilendirme-
Cevap: E yi, Ceride-i Havadis ise halkı eğitmeyi amaçlamıştır.
Tercüman-ı Ahval gazetesi ise özel sermaye ile çıkarı-
lan ilk gazete olma özelliğini taşımaktadır.
Cevap: D
201

