Page 105 - Temel Düzey Matematik 12
P. 105
Hazırlık Çalışması
Ölçmenin tarihi gelişimine bakıldığında ilk olarak tarla ve bahçe hesaplamalarında kul-
lanıldığı görülmektedir. Babil ve Mısır topluluklarının günümüzden 3000-4000 yıl öncesinde
bu hesaplamaları gerçek değerlerinden farklı bulmadıkları anlaşılmaktadır. Tarih boyunca ar-
şın, okka, dirhem gibi birçok ölçü birimi geliştirilmiştir. Ülkeler arası farklılıkların ticarette so-
run oluşturmaması için dünya genelinde kabul edilen ölçü birimleri kullanılmaya başlanmıştır.
Uzunluk ölçü birimi metre, alan ölçü birimi metrekare, ağırlık ölçü birimi ise kilogramdır.
Maket, gerçek veya kurgusal bir nesnenin çeşitli materyaller kullanılarak üretilen belirli bir
ölçekteki kopyasıdır.
Çanakkale Şehitleri Anıtı’nın ölçülerini araştırıp maketini yapacağınızı düşününüz.
1. Yapacağınız maket için Çanakkale Şehitleri Anıtı’nın hangi ayrıtlarının uzunluğunu dikkate
alırsınız?
2. Yapacağınız maketin ve Çanakkale Şehitleri Anıtı’nın ayrıtlarını nasıl ilişkilendirirsiniz?
3. Bu ilişkilendirmeden elde edilen uzunluk oranını maket yapımına nasıl yansıtabilirsiniz?
Tanım
Ölçme
Bir uzunluğun, alanın, hacmin, kapasitenin veya herhan-
gi bir niceliğin o nicelik için kabul edilmiş bir birimle
karşılaştırılmasına ölçme denir.
Ölçek
Herhangi bir yerin haritası veya planı çizilirken han-
gi oranda küçültüldüğünü gösteren orana ölçek denir.
Ölçek genellikle harita hesaplamalarında kullanılır.
Haritadaki uzunluk Görsel 3.1: Ölçme Araçları
Ölçek=
Gerçek uzunluk
105 ÖLÇME