Page 81 - Sanat Tarihi -12

İLK ÇAĞ’DA DOĞU AKDENİZ HAVZASI UYGARLIKLARI VE BİZANS 3.
ÜNİTE

Geç Hitit kent devletlerindeki sanat eserlerinde Hitit etkisinden
ziyade Asur etkisi görülmektedir. Zincirli’deki kent ve kale kapısı
kabartmaları ile sütun altlıkları Asur etkisinin özgün örnekleridir.
Hayvan biçimli altlıklar, Geç Hitit Dönemi’ne ait yeniliklerden biridir.
Ereğli’deki (Konya) İvriz Kabartmaları, anıt geleneğinin Geç Hititlerde
devam ettiğini göstermektedir (Görsel 3.45). Bu yapıtta bereket tanrısı
önünde dua eden kral tasvir edilmiştir. Geç Hititlerdeki atölyeler heykel
sanatına yeni bir anlayış getirmiştir. Figürlere üzgün, öfkeli, kederli
neşeli ifadeler verilmiştir.

3.3.2. Frig Sanatı

Frigler, MÖ 1.200'lerde Ege göçleri sırasında Trakya ve Boğazlar
üzerinden Anadolu'ya gelmişler, MÖ 8. yüzyılda Kral Midas zamanında
Orta Anadolu’da güçlü bir krallık kurmuşlardır. Başkentleri Polatlı Görsel 3.45
(Ankara) yakınlarındaki Gordion’dur. MÖ 700 yıllarına doğru, Kafkaslar İvriz kabartması
üzerinden Anadolu’ya giren Kimmerlerin baskısı sonucu zayıflayan
Frigler, Perslerin Anadolu’yu istilası sonucu yıkılmıştır.

Mimari

Mimaride özgün eserler veren Frig sanatının ulaştığı ileri seviyeyi
gösteren en önemli yerleşim yerleri arasında Gordion, Alacahöyük,
Boğazköy, Pazarlı, Eskiyapar (Görsel 3.46) gibi şehirler sayılabilir. Gordi-
on’da yapılan kazılarda, surlarla çevrili şehrin doğu yönünde bulunan
anıtsal kapı, askerî mimarinin etkileyici bir örneğini oluşturmaktadır (Gör-
sel 3.47). Kapının devamında bulunan taş kaplamalı meydanın kenarında
yer alan yapıların hepsinde önde giriş holü ve bunun arkasındaki büyük
salondan oluşan iki odalı megaron plan kullanılmıştır. Temeli taştan olan
Görsel 3.46
ve ahşapla desteklenmiş kerpiç duvarlı bu evlerin cepheleri geometrik Eskiyapar Höyüğü kazı alanı
bezemelerle süslenmiştir.
Bunu biliyor musunuz ?

İlk Çağ’da birçok yerleşim
yerinde tarih öncesi çağlara ait
mağara resimleri bulunmasına
rağmen resim sanatı Anadolu’da
daha çok küçük eserler
üzerinde gelişme göstermiştir.
Bu dönemde insanlar Hitit
eserlerinde olduğu gibi duvar-
lar yerine çeşitli kaplar, çanak,
çömlek, vazo ve süs eşyaları
üzerine gerçekçi bir üslupla
resim yapmıştır. Frigler ise
pişmiş toprak levhalar üzerine
çeşitli hayvan gürleri, savaş
resimleri yanında mozaik türü
Görsel 3.47 resimler yapmışlardır.
Gordion Antik Kenti

81