Page 82 - Sanat Tarihi -12
P. 82
3. İLK ÇAĞ’DA DOĞU AKDENİZ HAVZASI UYGARLIKLARI VE BİZANS
ÜNİTE
Frigler yapı malzemesi olarak ahşap, taş, kerpiç ve kamışın yanında
kolay işlenen kireç taşı ve kum taşını da kullanmışlardır. Gordion’un
çevresindeki surların iç ve dış yüzeylerindeki işlenmiş taş bloklar
Friglerin taş duvar işçiliğindeki ileri seviyesini göstermektedir.
Frig mimarisinde mezar yapımı önemli bir yere sahiptir.
Tümülüsler, soylular ve yöneticiler için yapılmış
mezar anıtlarıdır. Ev biçimli bu ahşap mezar
odalarındaki ahşap işçiliği, Friglerin bu alandaki
ustalığını sergilemektedir. Mezar odalarına ölünün
eşyaları konulduktan sonra üzeri çatı ile kapatılmış ve
üstüne toprak yığılmıştır. Gordion’dan başka en
önemli Frig tümülüsleri Kütahya, Afyonkarahisar
ve Eskişehir çevresinde görülmektedir. Tümülüs-
Görsel 3.48 lerden başka doğal kaya yüzeylerinin oyulması ile oluşturulan odalardan
Frig kaya mezarı meydana gelen kaya mezarları da vardır (Görsel 3.48, 3.49). Bu mezarlar
iki eğimli yüzeyden oluşan çatıya sahip olup dikdörtgen şeklindedir.
Görsel 3.49
Görsel 3.50 Kalekapı kaya mezarı
Kibele Heykelciği Heykel ve Kabartma Sanatı
Friglerin taş işçiliğine ait en güzel örnekleri kaya anıtları
ve tapınaklarıdır. Frigler de Hititler gibi çok tanrılı inanışa
sahipti ve en önemli tanrıçaları Kibele'ydi. Kaya anıtları ve
tapınakları Kibele için yapılmış birer ibadet yeri olarak
kabul edilmiştir. Frigler diğer uygarlıklardan da etkilenerek
özgün bir sanat üslubu oluşturmuştur. Kabartma ve
heykellerde Kibele tasvirleri, Anadolu’da tarih öncesi
çağlardan beri var olan ana tanrıça inancının Frigler
tarafından da benimsediğini göstermektedir (Görsel 3.50).
Kayaların ve mezarların cephelerinde görülen anıtsal ölçek-
li kabartmalar, ele geçen tanrıça heykelleri ve yapıları
süsleyen kabartmalı orthostadlar Frig heykel sanatının bu
Görsel 3.51
Frig kabartma örneği, Afyonkarahisar alanda ulaştığı seviyeyi göstermektedir (Görsel 3.51).
82