Page 80 - Sanat Tarihi -12

3. İLK ÇAĞ’DA DOĞU AKDENİZ HAVZASI UYGARLIKLARI VE BİZANS
ÜNİTE

Geç Hitit Dönemi heykel sanatında kapı aslanları
ve orthostatları bezeyen kabartma frizler yaygın olarak
kullanılmıştır. Bu döneme ait Kargamış (Görsel 3.41),
Zincirli ve Aslantepe’deki kabartmalarda daha çok
Suriye ve Kuzey Mezopotamya etkisi görülmektedir.

Hititler genellikle, Anadolu’ya özgü bir mühür tipi
olan ve Hitit kabartma sanatının küçük sanat eserleri
arasında yer alan damga mühürleri kullanmışlardır.
Altın, gümüş ve tunçtan yapılan, silindir veya düğme
biçiminde olan bu mühürlerin üzerinde insan ve hayvan
Görsel 3.41
Kabartma örneği, figürleri yer almaktadır. Bunun yanında Hititlerde damga mühürler kadar
Kargamış yaygın olmamakla birlikte Mezopotamya ve Suriye kültürlerinin etkisiyle
silindir mühürlere de rastlanır.

Küçük El Sanatları

Hititlerde dinî anlayış maden, ve
seramik sanatına ait eserlerde de kendini
göstermektedir. Altın ya da tunçtan
yapmış oldukları Güneş kursları
ve hayvan şekilli âlemler, bir
sopanın ucuna takılarak ra-
hipler tarafından törenlerde
kullanılmıştır (Görsel 3.42).
Güneş kurslarının ortasında Görsel 3.42
bulunan boğa, geyik ve aslan gibi Güneş Kursu
hayvanların tanrıları sembolize ettiği tahmin edilmektedir. Hititlerde dinî
anlayış çanak çömlek yapımında da kendini göstermiş ve dinî işlevi olan
çanak çömleğin yapımına özel bir önem verilmiştir. Bibru dedikleri
hayvan şeklinde törensel kaplar ile fırtına tanrısı Şarruma’nın iki boğasını
tasvir eden heykel biçimli kaplar (riton), bunun en özgün örneklerindendir
(Görsel 3.43).

Bir başka önemli çanak
çömlek grubunu, libasyon
testileri diye adlandırılan ve
Görsel 3.43
Hayvan tanrılara içecek sunma işlevi Görsel 3.44
Hayvan
gürlü kaplar taşıyan kaplar oluştur- gürlü kap
maktadır. Bu testilerin en
belirgin özelliği, gaga ağızlı
olmalarıdır. Çok zengin ve
renkli süslemeye sahip olan
Hitit seramiklerinde koç,
aslan ve boğa gibi hayvan
tasvirleri sıklıkla kullanıl-
mıştır (Görsel 3.44).

80