Page 77 - Sanat Tarihi -12

İLK ÇAĞ’DA DOĞU AKDENİZ HAVZASI UYGARLIKLARI VE BİZANS 3.
ÜNİTE

3. 3. ANADOLU UYGARLIKLARI VE SANATI
Etkinlik

Anadolu’nun coğra konumu dikkate alındığında Anadolu sanatının gelişimi ve özellikleri hakkında
neler söylenebilir?

Pazarlı
Eskiyapar
Altıntepe
HİTİTLER

Anadolu’da Hititler, Frigler,
Lidyalılar ve Urartular

İlk Çağlardan itibaren insanların yerleşim alanları seçiminde tarıma elverişli
verimli topraklar, maden yatakları, su kaynakları ve uygun iklim şartları yanın-
da savunma gibi faktörler etkili olmuştur. Bu özelliklere sahip Anadolu sürekli
göç almış ve İlk Çağ’da, Anadolu’nun büyük bir bölümünü hakimiyeti altına
alan Hitit Krallığı, Doğu Anadolu’da Urartu Krallığı, Güneydoğu Anadolu’da
Geç Hitit Beylikleri, Orta Anadolu Sakarya Bölgesi’nde Frig Krallığı ve Batı
Anadolu’da Lidya Krallığı hüküm sürmüştür. Böylece Anadolu’da farklı
toplumların katkılarıyla sanat açısından çok ileri bir seviyeye ulaşılmıştır.
3.3.1. Hitit Sanatı

Anadolu’ya MÖ 2000 yıllarında, Kafkasya üzerinden gelen Hititler
Anadolu’nun yerli halkı olarak kabul edilen Hattilerle kaynaşarak büyük bir
uygarlık kurmuşlardır. MÖ 1700-1200 yılları arasında Orta Anadolu’da
güçlü bir merkezi krallık olarak siyasal yaşamlarını sürdürmüşlerdir.

Anadolu’da krallık dönemindeki başkenti Hattuşaş’ın (Boğazköy- Çorum)
yanında, Alişar (Yozgat) ve Kültepe (Kayseri) gibi birçok yerleşim yerleri
kurmuşlardır. Tarihin ilk yazılı antlaşmasını yapan Hititlerin resmî diplomatik
yazışma ve saray arşivlerinde Asur (Akad) çivi yazısını, kayalardaki kabartma-
lar ve yazıtlarda ise Hiyeroglif denilen resim yazısını kullandıkları anlaşılmak-
tadır. Mısır Firavunu II. Ramses ile Hititler arasında imzalanan Kadeş
Görsel 3.32
Antlaşması’nın kil tablet üzerine Akad çivi yazısı ile yazılmış bir nüshası Akad çivi yazısıyla yazılmış
Hattuşaş antik kentinde yapılan kazılarda bulunmuştur (Görsel 3.32). Kadeş Antlaşması’nın kil tableti

77