Page 13 - Sosyoloji 1 | 2.Ünite

Toplumsal Yapı ve Toplumsal İlişkiler 2. ÜNİTE

Okuma Parçası

Aşağıdaki metni ve görseli inceleyerek soruyu cevaplayınız.
İNTERNET VE TOPLUMSAL İLİŞKİLER
Bireylerin sosyalleşmelerinde, sosyal çevreleri ile kanalları, gazeteler, dergiler, hipermarketler, parlamento-
ilişkilerinde ve sosyal yaşantılarında İnternet’in çok lar, şehirler, ülkeler sanal dünyaya taşınmaya devam
etkili olmaya başladığı ve sosyal hayatı, toplum ve etmektedir.
kültürleri hızla değiştirip dönüştürmekte olduğu artık
yadsınamaz. İnternet, yeni ilişkilerin ve toplulukların Sanal ortamda ilişki kuranlar, genellikle birbirlerine
oluşumuna katkı mı sağlamaktadır yoksa bireylerin karşı dürüst davranmamakta, kurmaca kimliklerle
toplumla ve gerçek dünya ile ilişkilerini bozarak onları gerçekte olduklarından çok farklı görünmeye çalışmakta-
izole mi etmektedir? Bu konuda sergilenen tüm çabalara dırlar. Bu şekilde başlayan bir dizi olumsuzluğun zaman-
rağmen elektronik ağlarda sosyalleşmenin ne kadar la kişileri birtakım psikolojik problemlerle ve kişilik
gerçekleştiği ve bu yeni sosyalleşme biçiminin kültürel problemleriyle karşı karşıya bırakması kaçınılmaz
etkilerinin neler olduğu hâla belirsizdir (Görsel 2.13) olmaktadır. Kimileri İnternet’in, insanların ilişkilerini
sınırlandırdığını ve onları eve kapattığını iddia ederken;
Hızla gelişen bilişim sektörü, bireyleri teknolojiye kimileri de bu görüşün tam tersini savunmaktadır.
ayak uydurmaya zorlamaktadır. Günümüzde mektup İnternet’i yeni bir sosyalleşme aracı olarak görenler, bu
yerine e-posta, telefon yerine video, konferans ve kütüp- kadar kısa zamanda ve az harcamayla dünyanın dört bir
hane yerine arama motorları gibi araçlar kullanılırken tarafından arkadaş bulmanın veya aynı zevklere sahip
kişiler arasındaki yüz yüze sohbetin yerini de sanal insanlar arasında gruplar kurup, planlar yapıp gerçekleş-
sohbetler almaktadır. tirmenin başka bir yolla mümkün olmayacağını savun-
maktadırlar.
İnternet aracılığıyla yapılan paylaşımlar, elektronik
ortamda paylaşılabilen bilgi, belge ve verilerden ibaret
değil tabii ki. İnsanlar bugün duygu, düşünce ve ilgilerini
de İnternet aracılığıyla çok yoğun bir biçimde paylaş-
maktadırlar. Öyle ki bilgisayar başında oturan bireyler
hiçbir insan yüzü görmeden, hiçbir jest ve mimiğe
şahitlik etmeden başka insanlarla saatlerce yazışmakta,
oyunlar oynamakta ve sanal bir birliktelikle zaman
geçirmektedirler, ihtiyaç duyulan jest ve mimikleri
karşılamak için birtakım semboller üretmeyi de ihmal
etmeden. Bu semboller öyle bir boyuta vardı ki sembolik
bir İnternet dili bile oluşmaya başladı. Sanal dünyanın
sosyokültürel anlamda önemli bir alternatif hâline
gelmiş olması arkadaşlarla, eş dost ile buluşmak yerine
evden chat yapmayı ya da İnternet üzerinden karşılıklı
oyun oynamayı tercih edilir duruma getirmiştir.

İnternet’in faydalarını dile getiren değerlendirmeler
kadar onun olumsuzluklarına vurgu yapan eleştiriler de
sıkça gündeme gelmektedir. Kimi eleştirmene göre
İnternet toplumu; sosyal ilişkileri zayıflamış, kendi içine
kapanmış, yaşamını bilgisayar başında sürdüren ve
çevresini ihmal eden kişilerden oluşan problemli insan-
lar yumağını simgeliyor.

Paul Virilio (Pol Virilyo) gibi bazı düşünürler
İnternet’i insanların refah ve mutluluğu için bir tehdit Görsel 2.13: Kitle iletişiminde İnternet etkili bir araçtır.
olarak görmektedir.
Kısaca İnternet’te karşılaşılan güvenlik sorunları ve
Virilio, İnternet’in coğrafi sınırları yok ettiğini ancak etik ilkelerin ihlali, bilişim suçları (web sitelerine saldırı-
insanları yalnızlaştırıp izole ettiğini iddia eder. İnsanların da bulunma, kişisel bilgisayar veya sistemlere virüs
çokça iletişimde bulunduklarını, ancak gittikçe daha az yoluyla zarar verme, kredi kartları ve banka hesapları ile
konuştuklarını tespit eden Virilio, İnternet bağımlılığın- ilgili bilgilere ulaşarak dolandırıcılık yapma, bilgi hırsız-
dan söz ederken “Bilişim Bombası”, “Elektronik Afyon” lığı vb.), güvensiz, karmaşık ve yalana açık yapısı ile
gibi ilginç kavramlar kullanır. Yazarın ifadesine göre çeşitli sosyal ve psikolojik problemlere zemin hazırlama-
Avrupa’daki psikiyatri klinikleri İnternet bağımlılığından nın yanında çocuklar ve gençler üzerinde sosyal sapmayı
kurtulmak isteyen insanlarla dolup taşmaktadır. Buna doğurmaya da oldukça uygun bir özellik sergilemektedir.
rağmen kurumlar, şirketler, okullar, üniversiteler, televizyon (Arzu Yıldırım, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, s. 54)
1. İnternet ve sosyal medya yeni bir sosyalleşme aracı mıdır? Tartışınız.
2. İnternet ve sosyal medyada kurulan ilişkiler ilişki türlerinden hangine uygun olabilir? Fikirlerinizi belirtiniz.

67