Page 15 - Sosyoloji 1 | 2.Ünite
P. 15
Toplumsal Yapı ve Toplumsal İlişkiler 2. ÜNİTE
Toplumsal İlişkilerin Önemi
HAZIRLIK SORULARI
1. Toplum içindeki ilişkilerimiz nasıl olmalıdır? Görüşlerinizi paylaşınız.
2. Toplum bizleri neden iyi ilişkiler kurmaya zorlar? Düşüncelerinizi paylaşınız.
KAVRAMLARIMIZ
Toplumsallaşma
TOPLUMSAL İLİŞKİLERİN ÖNEMİ
İnsanlar kendisini ve çevresini daha iyi tanımak, uyumlu Toplumsal ilişkiler belli kurallar çerçevesinde şekillenir.
ilişkiler kurmak ve bu ilişkileri devam ettirebilmek için Bunların bir kısmı yazılı olmayan kurallardır. Gelenek,
başkalarıyla iletişim kurmak zorundadır. İletişim süreci, görenek, görgü kuralları, töre gibi. Bir kısmı da yazılı kural-
bireyin bir başka bireyi etkilemesi ve ondan etkilenmesini lardır. Bu kurallar kesin ve resmîdir. Yasa ve yönetmelikler
içeren iki yönlü bir süreçtir. Bu süreçte iletişim kendimizi buna örnek gösterilebilir. Huzurlu bir yaşam sürebilmek için
geliştirmede ve değiştirmede kullandığımız bir araçtır. Bu toplumsal kurallara uymak gerekir.
bakımdan iletişim, bilginin paylaşılmasını mümkün kılan bir
çeşit etkileşim ve paylaşım sürecidir. İnsan ilişkileri, toplumun geleceğini belirler. İş bölümüne
dayalı, iletişimi sağlam bir toplum, güçlü toplumdur. Çatışma
Bir toplumda iletişimin kimler arasında, hangi nedenlerle ve düşmanlığın hâkim olduğu bir toplum ise ilişkiler
ve nasıl gerçekleşeceğini büyük ölçüde o toplumun, toplumsal bakımından zayıf bir toplumdur.
ve kültürel özellikleri belirler. Yetiştiğimiz çevre, eğitim ve
öğretim düzeyimiz, kişilik özelliklerimiz, rollerimiz, inançları- İnsan ilişkileri toplumsal değişimi beraberinde getirir.
mız, değerlerimiz, tutum ve davranışlarımız ve ön yargılarımız İnsan ilişkilerindeki değişiklikler toplumun da değişmesini
iletişim kurmamızda en etkili unsurlardır. Örneğin okul ve sağlar. İnsanlarla ilişkileri iyi olan her birey bilgi ve becerisini
arkadaş ortamı ilişkilerimizin gelişmesinde oldukça etkilidir. artırır. Çünkü her insan farklı bilgi ve becerilere sahiptir.
Arkadaş ortamı ya da çevre başkalarının fikirlerinin İnsanlar bir arada yaşayarak çeşitli iletişimlerde bulun-
öğrenildiği bir iletişim ortamıdır. Bu ortamlarda bireyler grup muş ve bu iletişim, bilimin ve iletişim teknolojilerinin hız
dinamiklerini ve grubun davranış kalıplarını öğrenir. Birey, kazanmasına katkı sağlamıştır. Bu gelişim, hem toplumsal
gruba uyum sağlayarak davranışlarını bu doğrultuda düzenler. ilişkileri arttırmış hem de bunları nitelik ve nicelik yönünden
Okul ortamında ise birey, gruptan öğrendiği doğru davranış değişikliğe uğratmıştır. Örneğin insanlar; bilgisayar, telefon
kalıplarını pekiştirir ve bunu sağlamlaştırır. Ailemizin, gibi sürekli gelişen iletişim araçlarıyla daha fazla ilişki
arkadaşlarımızın, eğitimin, kültürün ve normların etkisiyle kurabilirken buna karşılık yüz yüze daha az görüşür hâle
kişiliğimizi ve benliğimizi oluştururuz. Toplumun bize verdi- gelmiştir. Bilim ve teknoloji, insanlığın her döneminde
ği rolleri oynamaya ve toplumsallaşmaya başlarız. toplumları derinden etkilemiş ancak hiçbir teknolojik buluş,
iletişim teknolojisindeki gelişmeler kadar yaşam biçimlerini,
Toplumsallaşma yaşadığımız çevrenin kurallarına, yapısı- bireylerin bilinçlenmesini ve toplumsal davranışları derinden
na uyum sağlamak, onu benimsemektir. etkilememiştir.
Toplumsal ilişkiler iletişimin Toplumsal ilişkiler sosyal
artmasını sağlar. denetimi güçlendirir.
Toplumsal ilişkilerin
Toplumsal ilişkiler sayesinde kişiye ve topluma Toplumsal ilişkiler iş bölümünün
savunma kolaylaşır. sağladığı faydalar gelişmesini arttırır.
Toplumsal ilişkilerin güçlü
Toplumsal ilişkiler ile grup ve olması üretim ve tüketimi
kurumlar yeni üye kazanır. güçlendirir.
Tablo 2.7: Toplumsal ilişkilerin topluma ve bireye sağladığı faydalar.
69