Page 73 - Sosyoloji 1 | 2.Ünite

Toplumsal Yapı ve Toplumsal İlişkiler 2. ÜNİTE

İlk Yerleşim Birimi Olarak Köy

HAZIRLIK SORULARI

Daha önce herhangi bir köyü ziyaret ettiniz mi? Ziyaret ettiyseniz gördüklerinizi paylaşınız.

KAVRAMLARIMIZ

Köy

TOPRAĞA YERLEŞMENİN NEDENLERİ

Ekonomik neden: Toprağa dayalı üretimin öğrenilmesi, bitki ve hayvanların çoğaltılmasının denetim altına alınması
toprağa yerleşmenin temel nedenidir. Bitkileri üreterek çiftçiliği, hayvanları evcilleştirerek çobanlığı öğrenen insan, göçebe
yaşamın zorluklarından ve belirsizliklerinden kurtulmuştur.

Dinsel neden: Totemin resim ve heykellerinin yapıldığı mağaralar ayin ve ibadet yerlerine dönüşmüş, bunun sonucunda
da o yerler kutsallaşmıştır. Böylece kutsal yerler insanlığın çekim merkezleri olmuştur.

Demografik (nüfus) neden: Üye sayıları çoğalan klan ve boyların hem göç etmeleri zorlaşmış hem de
doğada hazır olan yiyecekler yetmemeye başlamıştır. Bunun sonucunda insanlar yerleşik yaşama geçmenin
çarelerini aramaya başlamışlardır.

Biliyor muydunuz?

Anadolu’da ilk yerleşim örneğini Diyarbakır yakınlarında bulunan Çayönü'nün yansıtmakta
olduğunu, Çayönü yerleşiminin yaklaşık 9000 yıl önce insanlığın kentli yaşam düzeyini yansıtan
en eski örneklerden olduğunu, Çayönü evlerinin, barınma ve korunma amacıyla yapılan bir barınak
olduğunu biliyor muydunuz?
(www.web.firat.edu.tr)

TOPRAĞA YERLEŞMENİN SONUÇLARI

Toprağa yerleşme sonucu uygarlık hızlı gelişme olanağı bulmuştur.

Tarımsal üretimin öğrenilmesi sonucu doğal iş bölümü yerini mesleki iş bölümüne bırakmıştır.

Totem inancı yıkılmıştır.

Yöneten yönetilen ayrımı doğmuştur.

Totem inancının yıkılması sonucu totem akrabalığı yerini kandaşlığa dayalı akrabalık ilişkilerine bırakmıştır.

Bitkilerin ve hayvanların üretilmesinde emek veren insan bunları sahiplenmeye başlamış ve mülkiyet duygusu doğmuştur.

Toprağa yerleşme sonucu iş gücü ihtiyacından dolayı kölelik sistemi doğmuş ve toplumsal sınıflar ortaya çıkmıştır.

127