Page 76 - Sosyoloji 1 | 2.Ünite
P. 76
2. ÜNİTE Toplumsal Yapı ve Toplumsal İlişkiler
Köyün Toplumsal Yapısı ve Sorunları
HAZIRLIK SORULARI
Köyde yaşamanın zorlukları olduğunu düşünüyor musunuz? Fikirlerinizi sınıfta paylaşınız.
KAVRAMLARIMIZ
Köy, İşsizlik, Göç
KÖY TOPLUMSAL GRUBU
İnsanlığın toprağa yerleşmesiyle birlikte günümüzdeki Köy Toplumsal Grubunun Başlıca Sorunları
köyler oluşmaya başlamıştır. Köy en küçük yerleşim birimi- Toprak sorunu: Türkiye’de tarım arazilerinin verimli ve
dir. Basit evler yapılarak toprağa yerleşilmesi köylerin kurul- bilinçli kullanılamaması üretimi azaltmaktadır. Çukurova’da,
masında etkili olmuştur. Ege ve Marmara’da verimli tarım arazilerinin bir bölümünün
kent yerleşiminin içerisinde kalması tarımda üretimi etkile-
Köy toplumsal grubu tarımsal üretimle ekonomik mektedir. Türkiye’de ekonomik büyüme ile orantılı bir nüfus
faaliyette bulunur. Köyde üretim teknikleri ve pazarlama artış hızı yoktur. Kırsal alandaki nüfus artışının fazla olması
yetersizdir. Kente göre ekonomik, toplumsal ve kültürel ve toprağın miras yoluyla bölünmesi üretimi olumsuz yönde
imkânlardan daha az yararlanılır. İlkel topluluklarda görülen etkilemektedir.
yaşa ve cinsiyete dayalı doğal iş bölümünün yerini köyde
mesleki iş bölümü almıştır. Fakat asıl geçim kaynağı tarım ve Gizli işsizlik sorunu: Tarımda makineleşmenin artma-
hayvancılık olduğu için mesleki çeşitlilik yaygın değildir. Bu sıyla toprakta çalışan insan gücü ihtiyacının azalması, köyde
sebeple statü ve roller çok fazla değişiklik göstermez. yaşayan nüfusu üretime katılamaz duruma getirmiştir. Bu
durum gizli işsizliği doğurmuştur. Mevcut toprağın yeterli
Köy, geleneksel ilişkilerin hâkim olduğu yerleşim birimi- olmaması işsizler için gelir darlığı, toplumsal güvenceden
dir. Köylerde akrabalığa ve kan bağına dayanan birincil yoksunluk, verim düşüklüğü gibi sorunları da beraberinde
ilişkiler görülür. Geleneksel norm ve değerler egemendir. getirmektedir.
Köy nüfusu sınırlıdır. İlişkiler dar bir alanda gerçekleşir.
Toplumsal kontrol ve denetim güçlüdür. En önemli toplum- Göç sorunu: Köylerde yüksek doğum oranı ve azalmakta
sal örgüt ailedir. Daha çok geniş aile yapısı görülmektedir. olan ölüm oranıyla nüfus hızla artmış, toprak miras yoluyla
Akrabalık ve komşuluk ilişkileri çok gelişmiştir. Köyde bölünmeye uğramıştır. Tarımda ekilebilir arazinin azalması
toplumsal dayanışma güçlüdür. Sevinçler ve üzüntüler payla- verimin düşük olmasına sebep olmuştur. Kentlerde sanayi
şılır. üretiminin hız kazanmasıyla köydeki işsiz nüfus kenti daha
cazip görmeye başlamıştır. Doğal afetler, artan güvenlik sorun-
Töre, gelenek ve göreneklerin hâkim olması, köyde ları, kan davaları, köy ile kentin gelir farklılıkları, gelecek
toplumsal değişimi yavaşlatır. Eğitimin seviyesinin düşük ve kuşağa daha iyi bir eğitim ve sağlık imkânı sağlama gibi
yetersiz olması değişimi yavaşlatan diğer bir unsurdur. nedenlerle köyden kente göç yaşanmaktadır. Kara yollarının
gelişmesiyle ulaşımın kolaylaşması göçü hızlandıran faktörler
Teknolojinin gelişmesi, ekonomik ve kültürel ilişkilerin arasındadır. Bu göçler sonucu köylerde nüfus oldukça azalmış-
değişmesi köy sosyal yapısını da değişime uğratmıştır. tır. Genç nüfusun azalması köylerdeki iş gücünü azaltmıştır.
Tarımda makineleşmenin artması üretim biçiminin değişme- Tarım arazileri iş gücü yetmezliği sonucu ekilemez duruma
sini sağlamıştır. Artık üretim geçim sağlamak için değil, gelmiştir. Nüfusun azalmasıyla köylerde bulunan okul, cami
pazara yönelik olmuştur. Köyden kente göçün hızlanmasıyla gibi kuruluşlar atıl duruma gelmiştir (Görsel 2.93).
geniş aile küçülerek yerini çekirdek aileye bırakmıştır.
İletişim araçlarının gelişmesi, dünyada hem bilgi akışını hem
de toplumsal değerlerin değişimini hızlandırmıştır. Bugün
birçok köyde okul vardır. Okullaşmanın artması, eğitimin
kalitesinin yükselmesi daha bilinçli insanların yetişmesini
sağlamıştır. Yol, su, elektrik birçok köye ulaştırılmıştır.
Köyler bu imkânlarla dış dünyaya açık hâle gelmiştir.
Sanayi Devrimi’yle birlikte tüm dünyada ekonomik ve
sosyal yapıda değişiklikler olmuştur. Kentlerde üretim hızla
artmış, kentteki iş gücü ihtiyacı köyden kente göçü başlat-
mıştır. O günden bu yana köy toplumsal grubu, sosyolojinin
araştırma konusu olmuş ve köy, kent ve göç sosyolojisi
alanlarında çalışmalar artış göstermiştir. Görsel 2.93. Köyün en önemli sorunlarından biri göçtür.
130
