Page 13 - Sosyoloji 2 | 1.Ünite

EVLİLİK VE AİLE

KAVRAMLAR DERSE HAZIRLIK
• Egzogami • Polijini 1. Toplumsal yapıda meydana gelen değişimin aile ve evliliğe etkileri nelerdir?
• Endogami • Matrilokal 2. Toplumumuzda akraba evliliğinin azalmasının sebepleri neler olabilir? Görüşlerinizi
• Monogami • Patrilokal paylaşınız.
• Poligami • Neolokal
• Poliandri
EVLİLİK TÜRLERİ

Evlilik türlerini aşağıdaki şekilde gruplandırabiliriz:

EVLİLİK TÜRLERİ

Eşin seçildiği gruba göre Eş sayısına göre Oturulan yere göre
evlilik türleri evlilik türleri evlilik türleri

Egzogami Endogami Monogami Poligami Matrilokal Patrilokal Neolokal Bilokal

Polijini Poliandri

a) Eşin Seçildiği Gruba Göre Evlilik Türleri
BİLİYOR MUYDUNUZ?
• Egzogami (dıştan evlenme): Bireyin üyesi olduğu Medeni Kanun’umuza göre evlenme için;
grubun dışından biriyle evlenmesidir. Bu evlenme bi-
çimiyle farklı toplumlar etkileşim içine girmişlerdir. Erkek ve kadının, içlerinden birinin otur-
duğu yerde evlendirme memurluğuna birlikte
• Endogami (içten evlenme): Bireyin üyesi olduğu gru- başvurmaları gerektiğini (md.134),
bun içinden biriyle evlenmesidir. Genellikle tarım Evlenme için başvuru yeri ve makamının;
toplumlarında, sahip olunan toprağın bölünmesini belediyelerde belediye başkanı veya görevlen-
önlemek için yapılmaktadır. dirdiği bir memur, köylerde muhtar olduğunu;
başvurunun, evlenecekler tarafından yazılı ya
b) Eş Sayısına Göre Evlilik Türleri
da sözlü yapıldığını (md. 135),
• Monogami (tek eşli evlilik): Kadın ve erkeğin tek eşle İstenen evraklardan, tarafların nüfus cüzda-
evlenmesidir. Birçok toplumda yaygın olarak görülen nı ve nüfus kayıt örneğini, önceki evlilikleri sona
evlenme biçimidir. ermişse bununla ilgili belgeyi, yaşı küçük ve kı-
sıtlı ise yasal temsilcisinin imzasıyla onaylanmış
• Poligami (çok eşli evlilik): Erkek ya da kadının aynı
yazılı belgeyi ve sağlık raporlarını evlendirme
anda birden fazla eşle evlenmesidir. İki farklı biçimi memurluğuna vermeleri gerektiğini (md. 136),
vardır.
Evlendirme memurunun, başvuru evrakla-
• Poliandri (çok erkekle evlilik): Bir kadının aynı anda rında eksiklik varsa tamamlattığını, evlenmeye
engel görürse evlenme istemini reddettiğini
birden fazla erkekle evlenmesidir. Az rastlanan bir
(md. 137) biliyor muydunuz?
evlilik türüdür. Tibet’te ve Alaska’da bu evlilik türü
www.tbmm.gov.tr
görülür.
• Polijini (çok kadınla evlilik): Bir erkeğin aynı anda birden fazla kadınla evlenmesidir. Savaş sonrasında
neslin devamını sağlamak için bazı toplumlarda bu tür evlilikler yapılmıştır.
c) Oturulan Yere Göre Evlilik Türleri
• Matrilokal (ana çevresi): Evlenen erkeğin, kadının ailesiyle birlikte yaşamasıdır.

• Patrilokal (baba çevresi): Evlenen kadının, erkeğin ailesiyle birlikte yaşamasıdır. Baba otoritesinin etkin
olduğu geniş ailelerde görülür.

• Neolokal (ev açma): Eşlerin ana babalarından ayrı evde oturmasıdır. Bunun sonucunda çekirdek aile or-
taya çıkar.

AİLE VE EVLİLİK 23