Page 23 - Tarih-10 | 1.Ünite

YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE
SELÇUKLU TÜRKİYESİ

Bu sırada I. Kılıç Arslan, Malatya’yı fethetmek üzere ülkenin do-
ğusunda bulunuyordu. Öncü Haçlı kuvvetleri karşısında kazandığı
zaferden dolayı rehavete kapılan sultan, bu yeni haçlı kuvvetleri
karşısında da başarılı olacağını düşünmüştü. Fakat İznik önüne
geldiğinde Selçuklu askerinden sayıca çok fazla olan Haçlı kuv-
vetleri karşısında başarılı olamamış ve geri çekilmek zorunda
kalmıştır. Bunun sonucunda İznik, Haziran 1097’de Haçlılara tes-
lim olmuştur. Haçlılar İznik’i ele geçirdikten sonra I. Kılıç Arslan,
başkenti Konya’ya taşımıştır.

I. Kılıç Arslan, Eskişehir yönünde ilerlemeye başlayan Haçlılara
karşı şimdiki ismi Şarhöyük olan Dorylaion (Dorileyon) mevkinde
tekrar bir saldırı gerçekleştirmiştir. Bunda da başarılı olamayan
I. Kılıç Arslan savaş taktiğini değiştirmiştir. Buna göre Haçlıların
güzergâhındaki yerleşim yerleri boşatılmış, ikmal kaynakları tah-
rip edilmiş ve su kuyularına zarar verilerek Haçlılara
yıpratma taktiği uygulanmıştır. Alınan bu önlemler so-
nucunda büyük kayıplar veren Haçlılar; Akşehir, Konya,
Ereğli yolunu takip ederek Maraş üzerinden 20 Ekim
1097’de Antakya önlerine ulaşmayı başarmıştır.
I. Kılıç Arslan, Danişmentli Gümüş Tegin ve Kayseri hâ-
kimi Hasan Bey ile de Haçlılara karşı ittifak yapmıştır.
Bu kuvvetler Ereğli’de Haçlılara son bir ortak saldırı
daha düzenlemiş ancak sonuç alınamamıştır. Burada
iki kola ayrılan Haçlıların bir kısmı Kilikya (Çukurova)
Bölgesi’ne, diğer kol ise Kayseri yönünde ilerlemeye
devam etmiştir. Güneye giden Haçlılar; Tarsus ve Adana
şehirlerini ele geçirmiş, Doğu’ya ilerleyen diğer kol ise
Urfa üzerine yürümüştür.

I. Haçlı Seferi sonucunda 1098’de Urfa’da ilk Haçlı
Devleti kurulmuştur (Görsel 1.23). Urfa’nın ele geçiril-
diği sırada asıl Haçlı ordusu Antakya’yı kuşatmış ancak
Selçukluların şehri iyi savunması nedeniyle kuşatma
Görsel 1.23
aylarca sürmüştür. Firûz adlı bir komutanın ihaneti ve Haçlılara Haçlılar Urfa önlerinde
yardımı sayesinde Haçlı birlikleri aynı yıl şehre girerek Müslüman (Temsilî)
halkı öldürüp her şeyi yağmalamıştır. Haçlılar, Urfa ve Antakya’da
idareler kurarak hüküm sürmüştür.

Urfa Kontluğu’na 1144 tarihinde Musul Atabeyi İmadeddin
Zengi, Antakya Prensliği’ne ise 1268’de Memlûk Sultanı Bay-
bars tarafından son verilmiştir. Ayrıca 1109 yılında kurulan
Trablus Kontluğu da 1289 yılında yine Memlûklular tarafından BİLİYOR MUSUNUZ?
ortadan kaldırılmıştır.

Haçlıların asıl hedefi olan Kudüs, 1099 yılında kuşatılmıştır. Fâtı-
milerin hâkimiyetinde bulunan Kudüs’ü zapt eden Haçlılar, gö-
rülmemiş bir vahşet sergilemiş ve şehirdeki bütün Müslümanları
öldürmüştür. Kubbetü’s-Sahra yağmalanmış, Mescid-i Aksa’ya
sığınanlar kılıçtan geçirilmiş, Musevilerin sığındıkları sinagoglar
da ateşe verilmiştir.

31