Page 25 - TARİH 10 - ÜNİTE 2

BEYLİKTEN DEVLETE
OSMANLI SİYASETİ (1302-1453)

Fetret Devri’ndeki siyasi boşluktan en çok faydalanan Anadolu
beylikleri olmuştur. Timur, Yıldırım Bayezid’i mağlup ettikten sonra
Anadolu’da güçlü bir Osmanlı Devleti bırakmak istemediği için bu
beylere topraklarını geri vermiş ve beylikleri kendine bağlamıştır.
Bu yüzden Anadolu’nun Türk siyasi birliği parçalanmış ve Timur,
Şehzade Mustafaʼyı da yanına alarak Semerkantʼa geri dönmüştür.

Timur’un, Ankara Savaşı’ndan sonra Şehzade Mustafa’yı yanında CEVAPLAYALIM
götürmesinin amacı nedir?

Timur sayesinde eski topraklarını tekrar ele geçiren Türkmen ai-
leler, Osmanlı şehzadelerinin Fetret Devri’ndeki iktidar kavgasına
müdahil olmuş ve kendi adaylarını destekleyerek Osmanlıların
güç kaybetmesine neden olmuştur. Türkmenler, şehzadelerden
birinin otoriteyi kurarak tekrar Osmanlı Devleti’nin güçlenmesini
istemedikleri için bir denge siyaseti izlemiştir.

Ankara Savaşı’ndan sonra Aydınoğulları, Karamanoğulları, Mente-
şeoğulları, Saruhanoğulları, Hamitoğulları gibi beylikler yeniden
kurulmuştur. Bu beyliklerden Saruhanoğulları’na Çelebi Mehmet;
Aydınoğulları, Menteşeoğulları ve Hamitoğulları’na II. Murad (Görsel
2.31); Karamanoğulları’na ise II. Bayezid son vermiştir. Karesio-
ğulları Beyliği ise bu süreçte Osmanlı Devleti’nden ayrılmamıştır.

Ankara Savaşı, beylikler arasında çok farklı sosyal değişimlere
neden olmuştur. Bu savaş, Anadolu’da Türkmen beylikleri ara-
sında unutulmaya yüz tutmuş olan aşiret geleneklerini yeniden
canlandırmıştır. Bunun için Osmanlılar, bu savaştan sonra Oğuz
şeceresinde önemli bir yere sahip olan Kayı Boyu’na mensup ol-
duklarını her vesilede tekrar etmiş hatta silah ve paraların üzerine Görsel 2.31
Kayı damgası vurmaya başlamıştır. Bundaki amaç, Ankara Savaşı II. Murad (Minyatür)
sonrasında tekrar kurulan beylikler arasında Osmanlıların, Türk-
lüklerini ve Timur’dan daha üstün olduklarını vurgulama ihtiyacı
hissetmesidir.

Şeyh Bedreddin Olayı

Şeyh Bedrettin Olayı, Osmanlı Devleti’ni Çelebi Mehmet Devri’nde
zor duruma sokan gelişmelerden biridir.

Siyasi ihtirasları sebebiyle Çelebi Mehmet tarafından kazaskerlik-
ten alınmayı kabullenemeyen Şeyh Bedreddin, görünüşte dinî-ta-
savvufi, gerçekte ise siyasi teşkilatlanmayı sağlamak üzere hare-
kete geçerek yoğun bir propaganda faaliyetine girişmiştir. Şeyh
Bedreddin’in etrafında kısa sürede geniş bir mürit ve sempatizan
kitlesinin oluşması, Osmanlı Devleti’nin tepkisine neden olmuş-
tur. Bu tepki sonucunda yakalanmaktan korkan Şeyh Bedreddin,
Anadoluʼya kaçmıştır. Şeyh Bedreddin ve müritlerinden Börklüce
Mustafa ile Torlak Kemal’in faaliyetleri üzerine Çelebi Mehmet is-
yancılar üzerine büyük bir kuvvet göndermiştir. Osmanlı kuvvetleri,
isyancıları dağıtarak Şeyh Bedreddin’i yakalamıştır (Görsel 2.32) Görsel 2.32
ve yargılanmasının ardından Şeyh Bedreddin, 1420’de Serez’de Şeyh Bedreddin’in yakalanarak tutsak
idam edilmiştir. edilmesi (Minyatür)

69