Page 48 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | 3.Ünite

3. ÜNİTE

YAZMA

a) Yazma Tür ve Tekniklerini Tanıma

Mâni, anonim halk edebiyatının en yaygın ürünlerinden biridir. 7’li hece ölçüsüyle söylenen
ve genellikle dört dizeden oluşan mânilerde anlamın ağırlığı üçüncü ve dördüncü dizededir. Ko-
nusu çoğunlukla aşk olmakla birlikte ayrılık, özlem, hasret, doğa vb. konularla ilgili de mâni
söylenebilir. Koşma ise âşık edebiyatının en yaygın türüdür. 11’li hece ölçüsüyle saz eşliğinde
söylenen, belirli kafiye düzenine sahip koşmalar; sevgi, ayrılık, yiğitlik, kahramanlık, doğa gibi
konuları işleyen nazım biçimidir.
Aşağıda Nurullah Ataç’ın Okuruma Mektuplar adlı eserinden şiir yazmayla ilgili bir bölüm
okuyacaksınız.
İster misiniz, sözü şiirden açalım bugün? Siz de seversiniz elbette şiiri, belki de şairsiniz, kim bilir ne
güzel şiirler yazarsınız. Okuyun onları, yalnız kendi kendinize değil, dostlarınıza, ahbaplarınıza da oku-
yun. Ama bir şey söyleyeyim mi size: “Ben bunları bir şey sanarak yazmadım, gözümde büyütmüyorum,
içimden doğdu da onun için yazdım, bir değeri olmadığının farkındayım.” demeyin sakın. Kimseyi aldata-
mazsınız böyle sözlerle yalandır, yazdıklarınızda bir güzellik bulmasanız yazmazdınız. Yapılacak iş mi yok
dünyada? Şiirlerinizde elbette bir güzellik buluyorsunuz ki yazıyorsunuz. Belki de gençsiniz daha, şimdi
yazdıklarınızın değerinden şimdi şüphe etseniz bile giderek bir usta olacağınızı, ölmez eserler yaratacağınızı
umarsınız. İnanın yazdıklarınızın güzel olduğuna, sanatınızdan da, kendi gücünüzden de umudunuzu
kesmeyin. Çevrenizdekilerin kimi beğeniyor kimi beğenmiyormuş, siz aldırmayın beğenmeyenlere. Siz mi
yanılıyorsunuz onlar mı yanılıyor, kimse kestiremez ki orasını, içiniz size elbette onların yanıldığını, anla-
yamadıklarını söylüyor, siz dinleyin, içinizi de bırakmayın şiiri yazın, hiç olmazsa kendinizi avutursunuz.

b) Uygulama
İncelediğiniz metinlerden ve yukarıda verilen bilgilerden hareketle mâni ve koşma yazınız. Mâni
ve koşmayı yazarken dikkat edilmesi gereken bazı hususları hatırlatan aşağıdaki şemadan yarar-
lanınız.
Hangi konularda yazacağınıza karar ve-
Günlük konuşma dili kullanınız.
riniz.

Hece ölçülerine ve kafiyeye uygunluğuna
Kelime tekrarlarına yer verebilirsiniz.
dikkat ediniz.

Yazdığınız şiirleri sınıfta sözlü olarak değerlendiriniz ve şiirleri çeşitli araç ve yöntemlerle (sınıf
panosu, okul panosu, dergi, gazete, sosyal medya vb.) sergileyiniz.

126