Page 25 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 - Ünite 3

ŞİİR

METİN VE TÜRLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR

Okuduğunuz şiir Cumhuriyet Dönemi sanatçılarından Ahmet Kutsi Tecer’e aittir. Folklordan bi-
çimsel olarak beslenen bu şiir; süssüz, açık bir dille oluşturulmuştur. Ahmet Kutsi Tecer, şiirlerinde
folklordan aldığı biçimsel etkiler yanında tema olarak da Anadolu’yu ve Anadolu insanını öne çıkar-
mıştır. Sanatçının okuduğunuz Deli Kız’ın Türküsü şiiri de hem söyleyiş özelliklerini hem de temasını
halk geleneğinden almıştır.
Cumhuriyet’ten önce ortaya çıkan Millî Edebiyat anlayışı Cumhuriyet kurulduktan sonra da etkisi-
ni devam ettirmiştir. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nda “Millî Edebiyat Anlayışını Yansıtan Şiir”
olarak adlandırılan bu gelenek, folklor ve milliyetçilik gibi iki önemli kaynaktan beslenmiştir.
Millî Edebiyat anlayışını sürdüren sanatçılar ve ortaya koydukları eserler “Memleket Edebiyatı”
adıyla da bilinmektedir.
Millî Edebiyat anlayışını sürdüren şairler içerisinde “folklor”dan en çok yararlanan temsilcilerden
biri Ahmet Kutsi Tecer’dir. Şairin şiirlerinde, bu kuşağın eserlerinde genel olarak öne çıkan ve halk
şiirinden alınan biçimsel özellikler önemli yer tutmuştur. Hece ölçüsü, nazım şekilleri, halkın konuş-
tuğu sade dil, bu kuşağın şiirlerinde kullanılmaya devam etmiştir. Deli Kız’ın Türküsü şiirinde Ahmet
Kutsi Tecer, halk edebiyatındaki koşma nazım biçimini kullanmış ve şiirini hece ölçüsüyle yazmıştır.

METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME

1. Şiirde geçen “Henüz ötüşürken köyde horozlar”, “Geç vakit merâdan dönerken yozlar”, “İçimde
tutuşmuş bir demet saman”, “Rüzgârın ardından kopuyor tozlar” gibi dizeler size şairin nasıl bir
mekân hayal ettiğini düşündürmektedir?
2. Şiirde söyleyici kimdir? Söyleyicinin ruh hâliyle ilgili neler söyleyebilirsiniz?
3. Okuduğunuz şiirde söyleyici neyin beklentisi içerisindedir?
4. Okuduğunuz şiirin temasını söyleyiniz.

5. Şiirde ahengi sağlayan unsurları bularak aşağıdaki şemalara yazınız.
Ölçü

Kafiye

Redif

Aliterasyon

Asonans

6. Şiiri dil ve anlatım özellikleri açısından inceleyiniz.
7. Şiirde açık ve örtük ileti örnekleri bularak gösteriniz.
8. Şiir, size daha önce öğrendiğiniz hangi nazım biçimini hatırlatmaktadır? Nedenleriyle söyleyiniz.

95