Page 14 - Uluslararası İlişkiler

ÜNİTE
1 ULUSLARARASI İLİŞKİLERE GİRİŞ

B. ULUSLARARASI İLİŞKİLER BİLİM DALININ İNCELEME ALANLARI

HAZIRLIK ÇALIŞMASI

1. I. Dünya Savaşı sonrasında ABD Başkanı Woodrow Wilson tarafından yayımlanan “Wilson İlkeleri"
hakkında bildikleriniz nelerdir?

ANAHTAR SÖZCÜKLER

diplomasi, disiplin, uluslararası hukuk, uluslararası iktisat

Hem genç bir bilim dalı olması hem de toplumlar arası çok çeşitli ilişkileri kendine konu edin-
mesi nedeniyle uluslararası ilişkiler disiplini, eklektik bir özellik göstermektedir farklı bilim dallarının bir
toplumun sınırlarını aşan boyutlarını bir araya getirmektedir. Daha açık bir ifadeyle uluslararası ilişkiler
disiplini siyaset, tarih, hukuk ve ekonomi gibi pek çok bilim dalının uluslararası boyutunu incelemektedir.
Örneğin hukuk, bir ülkenin sınırları içinde yaşayan bireyleri birbirine bağlayan kanun ve kuralları inceler-
ken uluslararası hukuk, devletler arası hukuki konuları incelemektedir.
Uluslararası ilişkiler disiplinler arası bir bilim dalıdır ve başlıca dört alt daldan oluşmaktadır: Ulus-
lararası politika, diplomasi tarihi, uluslararası iktisat ve uluslararası hukuk. Uluslararası ilişkiler, bu alt
disiplinlerinin toplamından daha fazlasını da ele almaktadır ve siyaset bilimi, iktisat, tarih, felsefe, hukuk,
psikoloji, coğrafya, antropoloji, dil bilimi ve demograf gibi disiplinlerin hem konularından hem de yön-
temlerinden faydalanmaktadır.

ULUSLARARASI İLİŞKİLER DİSİPLİNİNİN ALT DALLARI

ULUSLARARASI DİPLOMASİ TARİHİ ULUSLARARASI ULUSLARARASI
POLİTİKA İKTİSAT HUKUK

1. Uluslararası Politika
Uluslararası politika, toplumlar arası siyasal ilişkileri incelemektedir. Bu ilişkiler, ya devletler dü-
zeyinde, devletlerin dış politikasını belirleyen etkenler bağlamında ya da uluslararası sistem düzeyinde
küresel ilişkilerin işleyişinin genel kurallarının ortaya konması şeklinde ele alınabilir. Uluslararası alan-
daki temel birim devletler olduğu için uluslararası ilişkiler ağırlıklı olarak devletlerin birbirleriyle kurdukları
siyasi ilişkilere dış politikalarına odaklanmaktadır (Görsel 1.5). Devletlerin dış politika amaçları arasında
yer alan güvenlik, refah düzeyini yükseltme, devletin saygınlık kazanması ya da özerkliğinin artırılması
gibi konular, uluslararası politika ile doğrudan ilişkilidir.
Devletler belirledikleri dış politika amaçlarına ulaşabilmek için diplomasi, propaganda, ekonomik
yardım ve yaptırımlar ile savaş gibi araçları kullanır.
Uluslararası ilişkiler disiplini uluslararası politikayı; uluslararası politika da dış politikayı kapsa-
maktadır. Uluslararası politikayı konu edinen bilim insanları, devletlerin dış politikada karar verme ve
bu kararları uygulama süreçlerine yoğunlaşır. Günümüzde uluslararası politika, sadece devletlerin dış
politikalarının toplamı olarak değerlendirilemez. Çeşitli uluslararası örgütler ve sivil toplum kuruluşları
gibi devlet olmayan aktörlerin 1990’lardan itibaren uluslararası alandaki etkinliği artmıştır. Bu gelişme
doğrultusunda devlet olmayan aktörleri konu edinen uluslararası politika çalışmalarının sayısında da
artış olmuştur.
Hangi düzeyde çalışılırsa çalışılsın uluslararası politikayı ele alan bilim insanları egemenlik, güç,
güvenlik, anarşi, strateji, adalet, özgürlük gibi bazı temel kavramları kullanır ve açıklar. Bu kavramların
bazıları uluslararası alanda iç politikadan farklı anlamlarda kullanılmaktadır.

14