Page 76 - Uluslararası İlişkiler

ÜNİTE
5 ULUSLARARASI ÖRGÜTLER

Aklınızda Bulunsun

NATO kuruluş antlaşmasına göre üyelerden herhangi birine askerî bir saldırı yapılması durumunda bu
saldırı, örgütün bütün üyelerine yapılmış sayılacakt r ve üye ülke, ortak ya da bireysel savunma hakkını
kullanacakt r. Gerekt ğinde silahlı güç kullanmaktan kaçınılmayacak, diğer üyeler saldırılan ülke ya da
ülkelere yardımda bulunacakt r.

Örgütün bu genişleme çabaları, uygulanan “açık kapı” politikasının bir sonucu olarak görülmekte-
dir. NATO’nun son zamanlardaki önemli ilgi alanlarından biri de kitle imha silahlarıdır. 1999’da alınan bir
kararla Kitle İmha Silahları Merkezi oluşturulmuştur.

Varşova Paktı
NATO’ya bağlı Batı Avrupa Birliği’nin kurulması sonucunda Avrupa’da ortaya çıkan savaş tehlike-
sine karşı SSCB ile Doğu Avrupa’daki müttef klerinin imzaladığı 14 Mayıs 1955 tarihli Varşova Antlaşma-
sı ile kurulmuştur (Harita 5.2). Pakt’ın kuruluş süreci incelendiğinde NATO’ya benzer özellikler taşıdığı
görülür. Üyelerden herhangi birine askerî bir saldırı olduğunda saldırıya uğrayan devlete, diğer üye
devletler yardım etmek zorundadır. Bu antlaşmada üye devletlerin güvenliğini korumak, temel amaçtır.
SSCB’nin çökmesinin ardından Varşova Paktı, 1 Temmuz 1991’de ortadan kalkmıştır.

1949
NATO kurucu üyeleri
1952
İzlanda Türkiye ve Yunanistan’ın
girişi
1955
Batı Almanya’nın girişi
1982
İspanya’nın girişi
Varşova Paktı
kurucu üyeleri
Norveç
1956
Doğu Almanya’nın girişi
1968
Arnavutluk’un çekilmesi
Danimarka

Birleşik
Krallık Hollanda Demokratik SSCB
Alman Cum. Polonya
Belçika
Lüksemburg Çekoslovakya
Almanya
Fransa
Macaristan
Romanya

Portekiz Bulgaristan
İtalya
İspanya Arnavutluk Türkiye

Yunanistan

0 500 1000 1500 km
Harita 5.2 Soğuk Savaş Dönemi askerî ittifaklar

76