Page 95 - Uluslararası İlişkiler

ÜNİTE
ULUSLARARASI SORUNLAR 6

c. Sağlık ile İlgili Sorunlar
Küreselleşmeyle birlikte sağlık sorunları da ulusal olmaktan çıkarak uluslararası ilişkileri doğru-
dan veya dolaylı olarak etkilemeye başlamıştır. Ulaşım ve uluslararası ilişkilerin hızla gelişmesiyle birlik-
te HIV/AIDS, SARS, kuş gribi, domuz gribi, ebola gibi hastalıklar hızla yayılma göstermiştir (Görsel 6.7).
Örneğin akut solunum yolu yetmezliği sendromu Çin’de 2003 yılında ortaya çıktıktan sonra 37 ülkeye
yayılmış ve hastalığın sadece ekonomik maliyeti yaklaşık 30-100 milyar doları bulmuştur.
Sağlık sorunları, artık bir güvenlik konusu olarak da ele alınmaktadır. Yeni bulaşıcı hastalıkların
ortaya çıkıp salgın olarak yayılması ve biyolojik silahlarla ilgili endişelerin yaygınlaşması bu durumu
yeterince açıklamaktadır.

Görsel 6.7 Afrika’da HIV virüsü taraması

Gelişmekte olan ülkelerde görülen bazı hastalıklar insani güvenliği ve insani kalkınmayı olumsuz
etkilemektedir. FAO yetkilileri, kalkınmakta olan ülkelerde görülen salgın hastalıkların da açlıkla müca-
deleyi zorlaştırdığını belirtmektedirler. Dünya Sağlık Örgütü’nün 2013 verilerine göre sadece AIDS’li
hasta sayısı 50 milyona yaklaşmıştır ve bu sayının %95’i gelişmekte olan ülkelere aittir. Sadece Afrika
Sahra Altı ülkelerinde 10 milyon kişinin bu hastalıktan hayatını kaybettiği hesaplanmaktadır.
ç. Yönetim ile İlgili Sorunlar
Devletlerin dış politikalarında etkili olan aktörler, söz konusu devletin yönetim şekline ve yönetici-
lerinin özelliklerine göre değişmektedir.
Demokrasilerde kararlar, halkın özgür iradesiyle seçtiği hükûmetler tarafından alınır. Devletin üç
temel görevi olan yasama, yürütme ve yargı güvence altındadır. Dış politika kararları da kamuoyu, ülke-
nin gerçekleri vb. durumlar göz önüne alınarak dış işleri bakanlığı tarafından hazırlanır ancak sorumlu-
luk hükûmetindir. Demokratik ülkelerde halkın karar vericilere yönelik hesap sorabilme mekanizmaları
mevcuttur.
Immanuel Kant, Demokratik Barış Kuramı’nda uluslararası ilişkilerle ilgili olarak ve özellikle barış
konusunda: “Demokrasiler birbirleriyle savaşmaz.” demektedir. Günümüz dünyasında savaş ve çatış-
maların genellikle demokratik özellikleri zayıf veya dikta yönetimindeki ülkeler arasında veya bunlarla
demokratik devletler arasında olduğu görülmemektedir. Yerleşik ve işleyen bir demokrasiye sahip ülke-
ler arasında savaş ve çatışmalara pek rastlanmamaktadır.

95