Page 96 - Uluslararası İlişkiler

ÜNİTE
6 ULUSLARARASI SORUNLAR

Otoriter yönetim biçimlerinde ise durum
oldukça farklıdır. Yönetim tek elden veya bir gru-
bun idaresinde yürütülür. Kararlar yine bu kişiler
tarafından alınır; hesap verme veya hesap sor-
ma mekanizmaları işlemez. Devlet başkanının
bütün yürütmeyi elinde tuttuğu otoriter siyasi
rejimlerde dış politika tamamen bu başkan tara-
fından belirlenir (Görsel 6.8). Hükûmetin görevi,
verilen kararları uygulamaktır. Dış politika uy-
gulamalarında da bu yönetimlerin saldırgan ve
çatışmacı bir dış politika izleme olasılıkları daha
fazladır. Ayrıca baskıcı yönetimlerin iç çatışma-
ları, özellikle bu ülkelerin kendi halkının yöneti-
me başkaldırması durumunda diğer devletlerin
müdahalesi ile uluslararası alana yayılmaktadır.
Merkezî hükümetin yetersiz kalması veya
ortadan kalkması etnik ya da dinî gruplar arasın-
da silahlı çatışmalara yol açmakta, bu devletler
Görsel 6.8 1961-1989 yılları arasında Doğu
teröristler için güvenli bölgeler hâline gelmekte-
Berlin’den Batı Berlin’e geçişleri yasaklayan
dir. Yönetim sorunu olan devletlerde yaşanan
Berlin Duvarı’nın bugünkü görünümünden bir kesit.
bu olaylar zorunlu göçe yol açmakta, bu durum
özellikle komşu devletlere ağır yükler getirmektedir.
Suriye, Irak, Yemen ve Sudan gibi ülkelerde yönetimdeki sorunlar beraberinde kargaşa ve şiddeti
getirmiştir. Sudan, 1 Ocak 1956 tarihinde Mısır ve İngiliz hâkimiyetine son vererek bağımsızlığını ilan
etmiştir. Ülkede istikrarlı bir yönetim kurulamaması, etnik ve dinî farklılıklar ülkeyi siyasi kutuplaşmaya, iç
savaşa ve zorunlu göçe sürükleyen nedenler olmuştur. Kuzeyle güney arasında iç barışın oluşturulama-
ması zorunlu olarak ülkeyi ikiye bölmüştür. İki ülke arasındaki gerginlik sadece Sudan’ı değil Sudan’la
ticaret yapan ülkeleri de etkilemiştir.
3. Ekonomik Sorunlar ve Çevre Sorunları
a. Kaynakların Paylaşımı Sorunu
Küresel sorunlar içinde önemli bir yer işgal eden ekonomik sorunlar, daha çok kaynakların üreti-
mi, kullanımı ve paylaşımı konusunda çıkmaktadır. Ekonomik alanda atıl durumda olan kaynaklar ülke-
ler için büyük bir kayıptır. Genel anlamda en çok atıl kaynaklar da yer altı zenginliklerinde görülmektedir.
Yer altı kaynakları (madensel ham maddeler), sanayinin ana girdileridir. Sanayi toplumları, yer altı kay-
naklarını iyi değerlendirdikleri için gelişmişlerdir. Madenlerin ve enerji kaynaklarının üretimi (Görsel 6.9),
kullanımı ve paylaşımı, özellikle XX. yüzyıldan sonra savaş nedenlerinden biri olmuştur.

Görsel 6.9 Petrol kuyusu ve boru hattı

96