Page 10 - Biyoloji 11 | 1. Ünite
P. 10
İNSAN FİZYOLOJİSİ
Yetişkin bir insandaki yaklaşık 5 litre kanın 3 litresi toplardamarlarda, 1 litresi atardamarlarda, 1 litresi
ise kılcal damarlarda ve kalpte bulunur. Damarların kan basınçları (Grafik 1.4.1), toplam kesit alanları
(Grafik 1.4.2) ve kan akış hızları (Grafik 1.4.3) birbirinden farklıdır.
120 sek olduğu damar aorttur. Aorttan dallanan
Damarlar arasında kan basıncının en yük-
Kan basıncı (mmHg) 60 diğer atardamarlarda kan basıncı kılcal da-
marlara ve toplardamarlara oranla daha yük-
sektir. Doku kılcal damarlarında kan basıncı
20
şüktür.
Atardamar Kılcal damar Toplardamar kısmen düşse de toplardamarlarda daha dü-
Grafik 1.4.1: Damarların kan basıncı
Dokular etrafındaki kılcal damarların
Toplam kesit alanı (cm 2 ) 5000 vücutta kapladığı alan atardamara ve toplar-
4000
damara göre daha fazladır. Bundan dolayı
3000
damarların vücuttaki toplam kesit alanları
2000
dikkate alındığında kılcal damarların toplam
1000
Atardamar Kılcal damar Toplardamar kesit alanı diğerlerine oranla daha fazladır.
Grafik 1.4.2: Damarların toplam kesit alanı
50 Kalpten pompalanan kanın damarlar
Kanın akış hızı (cm/s) 30 içindeki akış hızı atardamarlarda diğer da-
40
marlardaki akış hızından daha yüksektir.
Kılcal damarlarda kanın akış hızı azalır. Bu
20
10 olay doku sıvısı ve kan arasındaki madde ge-
çişine yardımcı olur.
Atardamar Kılcal damar Toplardamar
Grafik 1.4.3: Damarlardaki kanın akış hızı
114