Page 50 - Biyoloji 12 | 3.Ünite
P. 50
3.3.2. ÇİÇEKLİ BİTKİLERDE DÖLLENME,
TOHUM VE MEYVE OLUŞUMU
Döllenme
Tozlaşmayla dişi organın tepeciğine taşınan polen, nemli ve yapışkan
olan tepeciğin üzerinde çimlenir. Polenin yapısında bulunan tüp çekir-
deği, dişicik borusunun içine doğru uzanarak polen tüpünü oluşturur
(Görsel 3.87). Bu tüpün içine alınan generatif hücre, polen tüpünde
ilerlemeye başlar. Generatif hücre, polen tüpünde ilerlerken mitozla
bölünür ve iki sperm oluşturur. Yumurtalığa doğru uzanan polen tüpü,
tohum taslağının mikropil denilen açıklığından geçer ve sperm çekir-
deklerini embriyo kesesine aktarır.
Polen dişicik te- Tüp çekirdeği Generatif çekirdek
pesindeki nemi mitozla polen polen tüpü içerisinde
emer. tüpünü oluştur- mitozla spermleri Polen tüpü
maya başlar. oluşturur.
Generatif
çekirdek polen
tüpü içerisine
Spermler polen
geçer. tüpü içinde ilerleyerek
embriyo kesesine
ulaşır.
Görsel 3.87: Polen tüpü oluşumu
Spermlerden birinin yumurtayı dölleyerek 2n kromozomlu zigotu oluş-
turmasına döllenme denir. Döllenme sonucu oluşan zigotun gelişme-
siyle bitki embriyosu meydana gelir. Diğer sperm ise embriyo kesesinin
merkezinde yer alan iki polar çekirdek ile birleşerek triploit (3n kromo-
zomlu) çekirdeği oluşturur. Triploit çekirdek, tohumda besin maddeleri-
ni depo eden endospermi (besi doku) oluşturur. İki sperm çekirdeğinin
embriyo kesesindeki farklı çekirdeklerle birleşmesi çift döllenme ola-
rak adlandırılır (Görsel 3.88).
Spermlerin Çift döllenme
yumurta ve sonucu ve
Spermlerin
polar zigot ve
embriyo çekirdekleri triploit
kesesine döllemesi çekirdeğin
girişi
(çift döllenme) oluşması
Triploit
çekirdek
Zigot
Görsel 3.88: Çift döllenme
3. ÜNİTE 178