Page 16 - Felsefe 11 | Çalışma Defteri 8

Açık Uçlu Sorular-IV

Aşağıda yer alan metni okuyarak soruları cevaplayınız.

HAREKET VE İSYAN

İnsan kendini ve eşyayı ancak hareket etmekle tanıyabilir.
Ve her hareket âleme yayılabilmek temayülüne sahip oldu-
ğu gibi, istenmiş olan her harekette ahlakiyetin damgası
bulunur. Ahlakiyet, istenen hareketle beraber başlar. Bu
manaya “hareket hayrın kendisidir” denebilir.
Kemale eren benlik, kendi birliğine götüren yolda her en-
gele kendini karşı koyar. Bu çatışmadan, şu sözle dile gelen
tam manası ile ahlak hareketi, yani isyan hareketi fışkırıyor:

"Hakikat benim.”
Allah'a itaat, kendi nefsine karşı isyan etmektir. Ne fert ne
de cemiyet isyanı bilemez. Ne fert ne de cemiyet şahsiyeti
meydana getiremezler. Anarşist de itaatçi de aynı vehmin
kurbanıdırlar; kendi kendilerine sahip olmak isterken, ger-
çekten ve acıklı bir halde kendilerini kaybediyorlar.
Biz, birbirinden kötü olan anarşizm ile itaatçiliğin ikisini de reddediyoruz; her ikisi de yanlış olan fertçiliğin ve cemi-
yetçiliğin ötesine geçiyoruz. Ferdiyetin insanla Allah arasında bir geçiş olduğunu tanıyan, onu insanın Allah'a doğru
yükselişi veya ona atılışı diye kabul eden şahsiyetçilik görüşünü benimsiyoruz.

Hür olan her hareket, bizim yönümüzden anarşizm veya ihtilal, ilahi irade hakkında ise bir itaat ve uysallık halinde
gözükmektedir. Hareketin hür oluşu, bizde hareketi yaratan isyanın ifadesidir.
Ve her dinin temelini teşkil eden, bir ahlak sistemi, bir isyan doktrinidir; içinde bulunduğu hal ile yetinen insanın
vehmine karşı isyan, insanlığın yeryüzünde yaşattığı iradeyi istismar eden iradelere yine bu insanlığın itaat ve uy-
sallığına karşı isyan.

Nurettin Topçu’nun İsyan Ahlâkı adlı eserinden derlenmiştir.

1) Topçu’nun fikirleri göz önüne alındığında ahlaki davranışın dayanakları neler olabilir?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………..............................................................................................

2) Metinde geçen “hareket hayrın kendisidir” sözü ile ne anlatılmak istenmiş olabilir? Siz de bu düşünceye katılıp
katılmadığınızı gerekçeniz ile belirtiniz?
...……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………..............................................................................................

3) Metnin geneli değerlendirildiğinde “anarşist” ve “itaatçi” olarak nitelenen insanların davranışlarının neden red-
dediliyor olabileceğini değerlendiriniz.

.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………….................................................................................................

ORTAÖĞRETİM 16 FELSEFE-11
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ