Page 60 - Coğrafya 9 | 1.Ünite

1. ÜNİTE || DOĞAL SİSTEMLER

Basıncın Yeryüzünde Dağılışı

Yeryüzünde basıncın dağılışı izobar haritaları ile gösterilir. Bu
haritalarda eş basınç eğrileri (izobarlar) kullanılır. Eş basınç eğri-
leri (izobar), aynı basınç değerine sahip noktaların birleştirilmesi
ile elde edilen çizgilerdir.
Ders İçi Çalışma

Aşağıda, bir bölgenin 30 Temmuz tarihine ait izobar haritası
verilmiştir.
İzobar haritasını inceleyiniz, yüksek basınç alanı ile alçak
basınç alanlarının nereler olduğunu belirleyiniz.

0 10 km

Rüzgâr

Yüksek basınç alanlarından alçak basınç alanlarına doğru hare-
ket eden yatay hava akımına rüzgâr denir.
Rüzgârlar daimi basınç alanları, mevsimlik basınç alanları ve
günlük ısınma farkının yaşandığı alanlar arasındaki yatay yön-
lü hava hareketleridir (Görsel 1.59). Günümüzde rüzgârın yönü,
esme sayısı ve hızı anemograf ile ölçülür ve kaydedilir.
Rüzgârların Esiş Yönünü Etkileyen Faktörler
Görsel 1.59: Rüzgârın oluşumu
Basınç Merkezlerinin Konumu: Rüzgâr, yüksek basınç alan-
lanından alçak basınç alanına doğru oluşan hava akımıdır. Bu ne-
denle yüksek basınç alanı ile alçak basınç alanının oluştuğu yerler
rüzgârın esiş yönünü belirler.

Dünya’nın Eksen Hareketi: Dünya’nın ekseni etrafındaki hare-
keti sırasında oluşan koriolis kuvveti, rüzgârların sapmasına ne-
den olur.

106
ı ı| |ı ı