Page 68 - Coğrafya 9 | 1.Ünite
P. 68
1. ÜNİTE || DOĞAL SİSTEMLER
Yoğuşma
Doymuş hava kütlesinde, içerisindeki nemin, sıvı ya da katı hâle
dönüşürek gözle görülebilir hâle gelmesi durumuna yoğuşma denir.
Yoğuşma türleri, gerçekleştiği yere ve su
Kara sisleri Yamaç sisleri
buharının katı ya da sıvı hâle dönüşmesi
durumuna göre çeşitli isimler alır:
Sis: Hava kütlesi kendisinden daha soğuk
Nemli hava bir yüzeye temas ettiğinde sıcaklığı düşer.
Sıcaklığın azalmasına bağlı olarak hava küt-
Soğuk yeryüzü Deniz lesinin maksimum nem miktarı azalır. Böy-
lece hava kütlesi yoğuşarak gözle görülür
Cephe sisleri Kıyı sisleri hâle gelir. Havada asılı kalabilen su dam-
Cephe lacıklarından oluşan bu yoğuşma ürünü-
ne sis denir. Sisler oluşturdukları alanlara
Sıcak hava Soğuk hava göre farklı isimler alır (Görsel 1.64).
Sıcak Soğuk Soğuk Sıcak Bulut: Hava kütlesinin yerden yüksekte
deniz kara deniz kara
yoğuşmasıyla bulut oluşur. Oluşma yüksek-
liğine göre üçe ayrılır:
Görsel 1.64: Oluştukları alanlara göre sis türleri
Alçak Bulutlar: Yere yakın (0-2 km) se-
viyede oluşan ve bir tabaka gibi gökyüzünü
kaplayan bulut türüdür (stratüs). Genellik-
le yağış bırakır. Yağışlar uzun süren çisenti
şeklindedir (Görsel 1.65).
Görsel 1.65: Stratüs bulutu
Orta Yükseklikte Bulutlar: Orta yük-
sekliklerde (2-6 km) yerden yukarı doğru
yükselen hava kütlelerinin oluşturduğu
bulut türüdür (kümülüs). Yoğuşma belli
bir yükselti seviyesinden itibaren başladığı
için alt kısmı düz, üst kısımları pamuk yı-
ğınları şeklinde görülen kümeler biçimin-
deki bulutlardır. Bu bulutlar kısa süreli sa- Görsel 1.66: Kümülüs bulutu
ğanak yağış meydana getirir (Görsel 1.66).
Yüksek Bulutlar: Yükseklerde (6-12 km)
nemin çok azalması ve sıcaklığın çok düşmesi
nedeniyle buz kristallerinden oluşan, beyaz
ve ince tüyler şeklinde görülen bulut türüdür
Görsel 1.67: Sirrüs bulutu (sirrüs). Yağış oluşturmaz (Görsel 1.67).
114
ı ı| |ı ı