Page 24 - Felsefe 10 | 3.Ünite

3. ÜNİTE

3.3.1.2. Bilimsel Yöntem
Bilim felsefesinin ne olduğunun daha iyi anlaşılması için bakılması gereken önemli konulardan
biri de bilimin yöntemidir. Bilim, temelde bilgi etkinliğidir ve her bilgi türü belli bir yöntem üzerin-
de şekillenir. Deney, gözlem, şüphe ve mantık gibi yöntemlerin biri veya birkaçından beslenen bilgi
türleri; birbirlerinden bu yöntemleri kullanış tarzları bakımından ayrılır. Bilimsel yöntemi diğerle-
rinden ayıran en temel fark, ele alınan konu üzerinde düzenli ve denetimli bir işleyiş gütmesidir.
Bilim insanı; ele aldığı konuyu incelerken bilimsel yöntemlerden yararlanır, araştırmasının her bir
basamağını nasıl yaptığını ve açıklamalarına nasıl ulaştığını açıkça ortaya koyar (Görsel 3.8).

Görsel 3.8: Bilimsel yöntem

Bilimsel Yöntem Basamakları
• Problemin hissedilmesi
• Mevcut teori ve araştırmalara bakılması
• Ön gözlemler yapılması
• Problemin sınırlanması, araştırma amaçlarının sorular veya hipotez hâlinde oluşturulması
• Evren ve örneklemin tespiti (konuyu oluşturan obje, belge, örnek veya kişilerin belirlenmesi)
• Veri toplama araçlarının geliştirilmesi ve örneklemden gözlem, görüşme, deney veya bilgi
formu gibi araçlarla (veri toplama araçlarıyla) verilerin toplanması
• Verilerin betimlenmesi ve hipotezlerin doğrulanıp doğrulanmadığının analiz edilmesi
• Bu bulguların mevcut teorilerle bağlarının kurulması veya yeni teoriler geliştirilmesi
• Bulgu ve sonuçların çıkarılması
• Önerilerin geliştirilmesi
• Ulaşılan sonuçları dikkate alarak ve çürüyen hipotezleri değiştirerek bir üst araştırmaya
geçilmesi
Bilim, geliştirdiği yöntem sayesinde ileri sürdüğü bilimsel yasalar ve ona dayanarak yapmış
olduğu açıklamalar neticesinde olayların nedenini izah etmeye çalışır. Bilim etkinliği, bu yönüyle
güvenilir bilgiler elde eder. Bu durum, bilimin yönteminin diğer alanlar üzerinde denenmesi so-
nucunu doğurmuştur ve bilime olan eğilimi giderek artırmıştır. Dolayısıyla bilim hızla ilerlemiş ve
araştırma inceleme alanını genişletmiştir.

92