Page 25 - Felsefe 10 | 3.Ünite

3. ÜNİTE Felsefenin Temel Konuları ve Problemleri

Uygulama

Uygulama

Aşağıda verilen metni okuyup metinden hareketle verilen soruların cevaplarını boş bırakılan
yerlere yazınız.

17. yüzyılda Newton’ın Yer Çekimi Yasası’na bakıldığı
zaman tüm cisimlerin birbirlerini aralarındaki uzaklığın
karesiyle ters orantılı çektiği görülmektedir (Görsel 3.9).
Bu yasa, Newton’ın hareket yasalarıyla da tutarlıdır ve
aynı zamanda her şeyin bir nedeni olduğuna yönelik
felsefede de tartışılan nedensellik (determinizm) ilkesi-
ni büyük bir oranda güçlendirmiştir. Bilimin bu ilkeyi
desteklemesi ise felsefede nedenselliği savunanların ra-
kiplerine üstünlük kurmasına neden olmuştur. Aynı şe-
kilde fizik ve diğer bilim dallarında nedensellik görüşü ∑
çerçevesinde belirlenimler yapılmıştır. 18. yy.da Hume, F = ma
nedenselliği mantıksal olarak eleştirerek nedenselli-
ğe olan güveni sarsmıştır. Hume’un çalışmalarını takip
eden filozoflar ve bilim insanları nedensellik konusun- Görsel 3.9: Yer çekimi
da şüphelerini belirtmeye başlamışlardır. Daha sonraları
20. yy.da W. Heisenberg (Hayzenberk), yapmış olduğu çalışmalarla belirsizlik ilkesini ortaya
koymuştur. Belirsizlik ilkesiyle nedenselliğin atom altı fizikte geçerli olmadığı görülmüştür. Bu,
ayrıca Newton’ın hareket yasalarına da aykırı bir durumdur. Bu gelişmeler, felsefe ve bilimde
nedensellik görüşünü savunanlar için de büyük bir yıkım olmuştur. Bilimdeki bu ve benzeri
değişimler, felsefe ve bilimin işleyişine ve yönteminin incelenmesine sebep olmuş ve bilim fel-
sefesi böyle bir ortamda oluşmuştur.
Komisyon

Sorular
1. Bilimsel yöntem kesin bir bilgi verir mi? Açıklayınız.
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................

2. Bilim, felsefeden yararlanır mı? Nedenleriyle birlikte açıklayınız.
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................

93