Page 58 - Felsefe 10 | 3.Ünite
P. 58
3. ÜNİTE
Uygulama
Uygulama
Aşağıda verilen durumları inceleyiniz. Her birinin güzele ilişkin yaklaşımının öznelci ya da
nesnelci olup olmadığını argümanlarınızla birlikte boş bırakılan yerlere yazınız. Cevaplarınızı
sınıfta tartışınız.
Güzelliğin on par’etmez
..........................................................
Bu bendeki aşk olmasa ..........................................................
Eğlenecek yer bulaman
..........................................................
Gönlümdeki köşk olmasa
Aşık Veysel ..........................................................
..........................................................
Sophokles’in (Sofokles) MÖ 5. yy.da yaz- ..........................................................
dığı tragedya (tiyatro oyunu) olan “Antigone
..........................................................
(Antigon)” günümüzde hâlâ sergilenmekte
ve oldukça fazla izleyici bulmaktadır. ..........................................................
..........................................................
Uygulama
Uygulama
Aşağıda verilen metni okuyup metinden hareketle soruları cevaplayınız.
ESTETİK YAŞANTININ NESNELERİ
Estetik olarak değerlendirilebilecek olan nesneler alanının herhangi bir sınırı var mıdır? İlk
başta, temel işlevi estetik bir görü oluşturmak ve estetik bir tepki ortaya çıkarmak olan güzel
sanatların nesnelerini (oyunları, tabloları, heykelleri, senfonileri, şiirleri, dansları) düşünürüz.
Ama “güzel sanatlarla” “yararlı sanatlar” arasında kesin bir çizgi nasıl çizebiliriz? Birçok zaman
ve birçok yerde sanatçılar kendi izlerini kapların, binaların, giysilerin, mobilyaların, törensel
nesnelerin ve bazen de büyük bir kentin üstünde bırakmışlardır. “Güzel sanatlarla” “popüler
sanatları” nasıl ayırırız? Örneğin halk müziği, operadan daha mı az önemli bir sanat dalıdır?
Estetik tepkinin herhangi bir yaşantının doruğa ulaşması ya da tamamlanması aşamasının
doğal bir bileşeni olduğu öne sürülmüştür. Örneğin bir bilim insanı, karmaşık bir probleme
sonunda bir çözüm bulmayı başarır. Projenin tamamlanmasında bilim insanı (ya da süreci ha-
yalinde yaratıcı bir biçimde yeniden canlandıran bir gözlemci), ortaya çıkan yeni anlam örün-
tüsünün değerini bilerek tadını çıkarıyor ve “güzel!” diye bağırıyor.
Herhangi bir estetik kuramını sınamanın yollarından biri, onun estetik tepki gerektiren ge-
niş ve görünüşte sonsuz nesneler alanını açıklama yeteneğine bakmaktır.
S. M. Honer (Hanır), T. C. Hunt (Hant), D. L. Okholm (Okhulm), Felsefeye Çağrı
Sorular
1. Sanatsal bir ürün fayda sağlar mı? Fayda sağlarsa sanatsal niteliğini yitirmiş
olur mu? Yorumlayınız.
2. Çok dinlenen bir şarkı sanat eseri olarak sayılabilir mi? Güzelliğin ölçütü çok
kişinin takdir etmesi olarak kabul edilebilir mi? Açıklayınız.
126