Page 22 - Felsefe 11 | 5.Ünite

5. ÜNİTE

Ona göre birey, özgür iradesiyle aklını kullanırsa toplumda aydınlanma meydana gelir ve toplumu bozucu
etkilerden arındırır. Bireyler toplumun huzuru ve güvenliği için harekette bulunmuyorsa ruh, iman ve iradede
bir zayıflık vardır ve orada Allah unutuluyor görüşündedir. İsyan ahlakı, Allah’ın emirlerinin uygulanması için
bu emirlere engel olan durumlara karşı isyan edilmesini temsil eder. İsyan etmemek de kişiliksiz olmaktır. Bu
kötülükler karşısında teslimiyetçi olmayı şiddetle eleştirir. Bu açıdan eğitim önemlidir. Çünkü ona göre özgür
zihniyetin oluşumunda en önemli faktör eğitimdir. Okul, düşünen insanların yetiştirildiği ve özgür iradeleriy-
le hareket etmelerinin öğretildiği yer olmalıdır.
Birçok bilimsel yayını olan Nurettin Topçu’nun öne çıkan kitapları şunlardır: “Yarınki Türkiye”, “Felsefe”,
“Bergson”, “Varoluş Hareket Felsefesi”, “Var Olmak”, “Mantık”, “Mevlana ve Tasavvuf”, “Kültür ve Medeniyet”
ve “Taşralı”.

Aydın SAYILI
Aslen Gaziantepli olan Aydın Sayılı, İstanbul’da doğmuştur (Görsel 5.14).
Ankara Lisesinde yapılan olgunluk sınavları sırasında orada bulunan Mustafa
Kemal Atatürk, Aydın Sayılı’nın sorulara verdiği cevapları görünce onun yurt
dışı sınavlarına katılmasını istemiştir. Harvard Üniversitesini kazanan Aydın
Sayılı, yüksek lisans ve doktora eğitimini burada tamamlamıştır. “Arap ve
İslam Bilimi” adlı doktora teziyle bilim tarihi alanında ilk doktora derecesini
alan kişi olmuştur. Türkiye’ye dönüşünde Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-
Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümünde bilim tarihi dersleri vermiştir.
Çalışma alanı, Türk-İslam dünyası bilim faaliyetidir. Bu alan üzerine çalış-
maları, dünya felsefe literatüründe yerini almıştır. Aydın Sayılı, UNESCO’nun
“Orta Asya Uygarlıkları Tarihi” çalışmasına katılmıştır. Almanya'da bulunan Görsel 5.14: Aydın Sayılı
Doğu Bilimciler Derneğine onur üyesi seçilmiştir. Polonya Konsolosluğu,
1973'te Kopernik’in 500. doğum yıl dönümü nedeniyle “Copernicus” adlı eserinden dolayı Aydın Sayılı'ya Kopernik
Madalyası'nı takdim etmiştir.
Aydın Sayılı, geride birçok eser bırakmıştır. “Bilim Tarihi: Hayatta En Hakiki Mürşit İlimdir.”, “Mısırlılarda ve
Mezopotamyalılarda Matematik, Astronomi ve Tıp”, “Beyrûnî’ye Armağan”, “Bilim, Kültür ve Öğretim Dili Olarak
Türkçe”, “İbn-i Sînâ Doğumunun Bininci Yılı Armağanı” ve “Nikola Kopernik ve Anıtsal Yapıtı” bunlar arasında
öne çıkanlardandır.

Mübahat TÜRKER KÜYEL
Ankara’da doğmuştur (Görsel 5.15). Ankara Üniversitesi Felsefe
Bölümünde akademik görevlerde bulunmuştur. Felsefe Tarihi Kürsüsü
Başkanı olarak atanmıştır.
Mübahat Küyel, felsefenin tarihsel gelişimi üzerine düşünceler
üretmiştir. Onun kültürler arası etkileşimi üzerinde durmuştur.
Zeliha Çelikkol, “M. Türker Küyel’in Hayatı, Eserleri ve Temel
Görüşleri Üzerine Bir İnceleme” adlı eserinde Mübahat Küyel hak-
kında ‘Felsefe nasıl doğmuştur, doğduktan sonra Roma’ya, Yahudi,
Hristiyan ve Müslüman çevreye, Avrupa’ya, Osmanlılara nasıl, hangi
yolla ve ne olarak geçmistir, felsefe hakkında birtakım bilgiler olarak
mı yoksa çıkar kaygısından uzak, uyumlu ve evren önünde saygı-
lı, şaşkınlıktan doğan eleştirici bir düşünce anlayışı olarak mı?’ gibi
sorular sorarak konuya açıklık getirmektedir. Mübahat Küyel, felse-
fenin aslında Antik Yunan’da başlamadığını doğanın karşısında du- Görsel 5.15: Mübahat Türker Küyel
yulan şaşkınlıktan doğduğunu belirtmektedir. Çeşitli bağlantılar ku-
rarak kültürümüzün ne kadar eski ve zengin olduğunu göstermeye çalışmıştır. Günümüze kadar Batı ve
Antik Yunan kültürü araştırılmakta sadece bu kültürlerin önemine değinilmekteydi. Ama Küyel, bu yargıyı
kırmakla bu kültürler haricinde Türk kültürünün de dünya kültürleri içerisinde büyük katkısı bulunduğunu
araştırmalarıyla göstermiştir.” Öyle ki Küyel, Türk düşüncesini Mezopotamya ve Sümer düsüncesiyle ilişki-
lendirerek aralarında anlamlı bir bağlantı olduğunu belirtir.

138