Page 26 - Fen Lisesi Biyoloji 12 | 2. Ünite

2. Canlılarda Enerji
Dönüşümleri
Ünite

Oksijenli solunum; glikoliz, Krebs döngüsü ve ETS aşamalarından oluşur (Görsel 2.22).

NADH ve FADH
NADH ile NADH ile ile gelen 2
gelen gelen elektronlar
elektronlar elektronlar

Pirüvik
Glikoliz asit Krebs Elektron
Glikoz Pirüvik asit oksidasyonu döngüsü taşıma sistemi
asetil CoA

MİTOKONDRİ
SİTOPLAZMA

ATP
ATP ATP
Substrat seviyesinde Substrat seviyesinde
fosforilasyon fosforilasyon Oksidatif fosforilasyon
Görsel 2.22: Oksijenli solunum: Glikoliz, Krebs döngüsü ve ETS

4.1.1.1. Glikoliz
Bir glikoz molekülünün sitoplazma içinde enzimler kullanılarak iki molekül pirüvik aside (pirüvat) kadar par-
çalanması olayına glikoliz denir (Görsel 2.23). Hücresel solunum glikoliz ile başlar. Glikoliz olayını kontrol eden
enzimler, tüm canlılarda ortaktır.
Glikoliz reaksiyonlarının başlayabilmesi için glikoz molekülünün aktifleştirilmesi gerekir. Bunun için 2 molekül
ATP harcanır. Bir glikoz molekülünün glikoliz yoluyla parçalanması sırasında substrat düzeyinde fosforilasyon ile 4
ATP sentezi gerçekleşir. Ancak 2 ATP glikozun aktifleştirilmesi için harcandığından net kazanç 2 ATP’dir. Bu sırada
NAD koenzimi, organik molekülden hidrojen atomlarını alarak (indirgenerek) NADH oluşturur. İki molekül 3C’lu
pirüvik asit meydana gelir.

6C Glikoz
2ATP
2ADP+P
i
P 6C P

P 3C 3C P

+
NAD NAD
+
NADH NADH

2 (ADP+P) 2 (ADP+P) i
i
2 ATP 2 ATP
3C 3C
Pirüvik asit Pirüvik asit

Görsel 2.23: Glikoliz evresi

88