Page 28 - Fen Lisesi Biyoloji 12 | 2. Ünite

2. Canlılarda Enerji
Dönüşümleri
Ünite

Bir glikoz molekülünün parçalandığı iki Krebs döngüsünde 2 ATP molekülü, substrat düzeyinde fosforilasyonla
sentezlenir. Elektronların NAD ve FAD koenzimlerine iletilmesiyle 6 NADH ve 2 FADH molekülleri elektron taşı-
+

2
ma sistemine (ETS) aktarılır. Bu aşamada açığa çıkan toplam dört molekül CO atmosfere verilir.
2
4.1.1.3. Elektron Taşıma Sistemi (ETS)
Hücresel solunumun son aşaması elektron taşınmasıdır. NADH ve FADH tarafından alınan elektronların bir mo-
2
lekülden diğerine aktarılarak taşındığı indirgenme ve yükseltgenme reaksiyonlarına elektron taşıma sistemi (ETS)
denir. ETS, oksijenli solunumda en fazla enerji elde edilen aşamadır (Görsel 2.26). Elektron taşıma sisteminin elektron
taşıyıcı molekülleri ve ATP sentaz enzimi, ökaryot hücrelerde mitokondrinin kıvrımlı iç zarında (krista); prokaryot
hücrelerde ise hücre zarında bulunur.
H
2
Hidrojen atomları proton
ve elektronlarına kadar
2H + 2e - parçalanır

ATP
ATP

ATP

Elektron taşıma
sistemi
2e -
2H + 1/2 O
2
H O
2

Görsel 2.26: ETS ile ATP’nin elde edilmesi
Oksijenli solunum basamaklarında üretilen NADH ve FADH molekülleri, yüksek enerjili elektronlarını elektron
2
taşıma sistemindeki moleküllere aktarır. ETS molekülleri ile elektronlar, oksijene kadar taşınır ve bu sırada oksidatif
fosforilasyonla ATP üretilir (Görsel 2.27).

Glikoz
ATP
Defosforilasyon
NADH ATP
Substrat düzeyinde fosforilasyon 2 asetil CoA NADH Elektron taşıma sistemi Oksidatif fosforilasyon ATP
ATP 2 pirüvik asit NADH ATP

Krebs
ATP döngüsü
FADH ATP
2

Görsel 2.27: Oksijenli solunum

C H O + 6 O + 6 H O 6 CO + 12 H O + ATP
2
6
12
6
2
2
2
90