Page 22 - Fen Lisesi Biyoloji 9 | 3.Ünite

Yuvarlak solucanların vücudu ince, uzun ve ip gibidir. Vücut boşlukları ağız ve anüs olarak iki açıklıkla
dışarı açılırlar. Solunum ve boşaltım vücut yüzeyi ile difüzyon ile gerçekleşir. Bazı türleri suda ve nemli toprak-
ta serbest olarak yaşarken bazıları da hayvan ve bitkilerde parazit olarak yaşar. Trichinella spiralis (Tirişinella
sipiralis) insanda, Ascaris lumbricoides (Askaris lumbirikoides) ise atlarda parazit olarak yaşayan yuvarlak solu-
canlardandır. Ayrıca insanlarda lenf damarlarını tıkayarak fil hastalığına sebep olan Wuchereria bancrofti (Vuşe-
rerya bankırofti) de parazit olan yuvarlak solucanlardandır. Halkalı solucanların vücutları ise birbirine benzeyen
halkalardan meydana gelmiştir. Vücutları halkasal yapıda çok sayıda bölmelerden oluşmuştur. Sindirim kanalı
özel bölmelerden oluşur. Kapalı dolaşım görülür. Denizlerde, tatlı sularda ve karada yaşayan türleri vardır. Top-
rak solucanı, deniz solucanı ve sülükler bu gruptadır (Görsel 3.48, 3.49, 3.50).

Görsel 3.48: Toprak solucanı Görsel 3.49: Deniz solucanı Görsel 3.50: Sülük
Bunları Biliyor musunuz?
Toprak solucanları doğada önemli roller üstlenen, ekolojik önemi büyük, ilginç hayvan grupların-
dan biridir. Pek çok canlının temel besin kaynağı olmaları nedeniyle besin ağının önemli bir parçasıdır.
Son yıllarda gerek arazi gerekse laboratuvar koşullarında yapılan çalışmalar solucanların toprağın yapısı,
verimliliği ve üretimi üzerinde olumlu etkiye sahip olduğunu, bulunduğu bölgede bazı bitki hastalıklarını
önemli ölçüde azalttığını ve madde döngülerinde önemli rol oynadığını ortaya koymuştur. Bu nedenle bir-
çok ülkede solucanların önemi fark edilmiş olup üzerinde birçok araştırma sürdürülmektedir.

Yumuşakçalar

Yumuşakçaların vücudu yumuşaktır. Çoğunun vücudunun yan ve sırt kısımları bir kabukla örtülüdür.
Kara salyongozu dışında diğer yumuşakçalar suda yaşar ve solungaç solunumu yapar. Salyangoz, midye, ahtapot
ve mürekkep balığı yumuşakçaların önemli örneklerindendir (Görsel 3.51, 3.52, 3.53 ve 3.54).

Görsel 3.51: Salyangoz Görsel 3.52: Midye Görsel 3.53: Ahtapot Görsel 3.54: Mürekkep balığı
Eklem Bacaklılar

Eklem bacaklılar, tür sayısı bakımından hayvanlar âleminin en zengin grubunu oluşturur. Suda ve karada
yaşayan türleri bulunan eklem bacaklılar eşeyli üreme yapar. Kabuklular, örümcekgiller (örümcekler, akrepler,
keneler ve akarlar), çok ayaklılar ve böcekler eklem bacaklılardandır.
Kabuklular suda yaşar ve solungaç solunumu yapar. Istakoz, karides, tespih böceği, yengeç ve su piresi ka-
bukluların en önemli örneklerindendir (Görsel 3.55, 3.56, 3.57, 3.58 ve 3.59).

Görsel 3.55: Istakoz Görsel 3.56: Karides Görsel 3.57: Tespih böceği Görsel 3.58: Yengeç Görsel 3.59: Su piresi
136