Page 24 - Fen Lisesi Biyoloji 9 | 3.Ünite
P. 24
Bunları Biliyor musunuz?
Örümceğin ipekten oluşan iplikleri, aynı ağırlıktaki çelikten daha büyük gerilme direncine sahiptir ve
çok daha esnektir. Örümceklerin ipeklerinin mikro ölçekteki yapısı hâlâ tam olarak anlaşılamamıştır. Bilim
insanları örümcek ipliklerindeki proteinleri üretmeye çalışıyorlar. Bunu başarabilirlerse yapay örümcek ip-
likleri kullanılarak kurşun geçirmez giysiler ya da yapay kaslar üretmek mümkün olabilir.
Derisi Dikenliler
Derisi dikenlilerin tamamı denizde yaşar. Derileri dikenli yapıdadır. Deniz yıldızları, deniz kestaneleri,
deniz hıyarları, yılansı yıldızlar ve deniz laleleri derisi dikenlilerin önemli örneklerini oluşturur (Görsel 3.68,
3.69, 3.70 ve 3.71).
Görsel 3.68: Deniz kestanesi Görsel 3.69: Deniz hıyarı
Görsel 3.70: Yılan yıldızı Görsel 3.71: Deniz lalesi
Omurgalı Hayvanlar
Omurgalı hayvanlar, dünya üzerindeki hemen hemen her türlü ortamda yaşama yeteneğine sahiptir. En
yüksek zirvelerden denizlerin derinliklerine, en soğuk yerlerden en sıcak yerlere kadar her alanda yaşama imkânı
bulan türleri vardır. Omurgalıların bazı türleri tek başına, bazı türleri ise topluluk hâlinde veya sürü oluşturarak
yaşar. Vücutlarının sırt bölgesinde omurga ve omurganın içinde de sinir sisteminin bir elemanı olan sinir şeridi
bulunur. Bütün omurgalılarda kapalı dolaşım sistemi görülür. Omurganın içinde omurilik bulunur. Tamamında iç
iskelet bulunur. Boşaltım organları böbreklerdir. Omurgalı hayvanlar; balıklar, iki yaşamlılar, sürüngenler, kuşlar
ve memeliler olmak üzere beş grupta incelenir.
Balıklar
Balıklar; deniz, göl ve akarsularda yaşar ve solungaç solunumu yapar. Sudaki erimiş oksijeni solungaçları
ile alarak kullanır. Balıklarda hem döllenme olayı hem de yavruların büyümesi ve gelişmesi dış ortamda gerçek-
leşir. Üreme sırasında dişi birey yumurtalarını, erkek birey ise spermlerini suya bırakır. Daha sonra sperm hücre-
leri hareket ederek yumurta hücrelerini bulur ve döller. Döllenmiş yumurtaların ve yumurtadan çıkan yavruların
gelişimi su ortamında gerçekleşir. Balıklar, kıkırdaklı ve kemikli balıklar olmak üzere iki grupta incelenir.
Kıkırdaklı balıkların en tanınmış örneği köpek balığı ve vatozlardır (Görsel 3.72 ve 3.73).
Görsel 3.72: Köpek balığı Görsel 3.73: Vatoz
138