Page 26 - Fen Lisesi Biyoloji 9 | 3.Ünite

Kuşlar

Kuşların ön üyeleri değişerek kanat adını aldığı için çoğunlukla uçma yeteneğine sahip canlılardır. Kuş-
larda uçmayı kolaylaştırmak için uzun kemiklerin içi boş ve havayla doludur. Vücutları tüylerle kaplıdır. Bu
özellik sadece kuşlara özgüdür. Memeli hayvanlardaki kıllarla kuşlardaki tüyleri karıştırmamak gerekir. Bütün
kuşlarda iç döllenme görülür. Yavrular dış ortamda ve bir yumurtanın içinde embriyonik gelişimini tamamlar.
Belirli bir kuluçka döneminden sonra yavrular, yumurtanın kabuğunu kırarak dışarıya çıkar. Göz alıcı renkleri,
güzel sesleri ve hareketleriyle kuşlar; daima insanların ilgisini çeker. Tavuklar, deve kuşları ve penguenler uçma
özelliği gerilemiş kuş örnekleridir. Serçe, güvercin, keklik, leylek, papağan, ördek, bülbül, şahin, atmaca ve do-
ğan uçabilen kuşlara örnek olarak verilebilir (Görsel 3.88, 3.89, 3.90 ve 3.91). Kuşlar akciğer solunumu yaparlar
ve vücut sıcaklıkları sabittir. Yani ortam sıcaklığının değişmesi bu canlıların vücut sıcaklığını değiştirmez.

Görsel 3.88: Keklik Görsel 3.89: Şahin Görsel 3.90: Atmaca Görsel 3.91: Doğan

Bunları Biliyor musunuz?
Kuşların derilerinde salgı bezleri bulunmamaktadır. Bu onların en önemli özelliğidir. Yalnız kuyruk kö-
künde yağ bezleri bulunur. Bu yağ bezlerinden sağlanan salgı, gaga ile alınarak tüyler yağlanır. Bu şekilde tüy-
ler; yağmur, sıcaklık ve tüm canlılar için zararlı etkileri olan ultraviyole ışınları gibi dış etmenlerden korunur.

Memeliler

Memeliler, hayvanlar âleminin en gelişmiş ve yüksek organizasyonlu canlılarıdır. Memelilerin de tama-
mında iç döllenme görülür. Yumurtlayan memeliler dışındaki diğer memelilerde yavru, dişi bireyin vücudunda
gelişir ve bu dişiler, doğurarak yavrularını dünyaya getirir. Memeliler yavrularını sütüyle besler. Akciğer solunu-
mu yapar, karada ve suda yaşar. Suda yaşayan memelilerde üyeler yüzmek için; uçan memelilerde ise üye, kanat
şeklini alarak uçmaya yardımcı olmak için özelleşmiştir. Ayrıca suda yaşayan memelilerde, uzun süre nefesini
su altında tutabileceği yapısal değişiklikler meydana gelmiştir. Memeliler; gagalı memeliler, keseli memeliler
ve plasentalı memeliler olmak üzere üç alt grupta incelenir. Ördek gagalı da denilen Platypus (ornitorenk),
gagalı memelilerin en tanınmış örneğidir (Görsel 3.92). Kanguru, keseli memelilere örnek olarak verilebilir
(Görsel 3.93). Balina, fok, deniz aslanı, yarasa, kirpi, fil, fare, sincap, kedi ve inek ise plasentalı memelilerdendir
(Görsel 3.94, 3.95 ve 3.96). (Plasenta; anne karnındaki bebeğin, anneden besin almasını sağlayan bir yapıdır.)

Görsel 3.92: Ornitorenk Görsel 3.94: Fok

Görsel 3.93: Kanguru
Görsel 3.95: Kirpi Görsel 3.96: Sincap
140