Page 68 - Fen Lisesi Fizik 10 | 4.Ünite

4. ÜNİTE

6. Mumu merceğe doğru yaklaştırırken merceğin diğer tarafın-
DEĞERLENDİRME SONUÇLARI dan mumun büyüklüğündeki değişime dikkat ediniz.

Değerlendirme
1. Mumun görüntüsü ekran üzerine düştü mü?
2. Mumun görüntüsü merceğin diğer tarafından bakıldığında
görüldü mü? Görüldüyse büyüklüğü ve özellikleri nasıldır?
3. Mum merceğe doğru yaklaşırken ekran tarafından bakıldı-
ğında görüntüsünün hareketi ve özellikleri nasıl değişti?

Deneyden de anlaşılacağı gibi kalın kenarlı mercek önüne konu-
lan cisimlerin görüntüleri cismin merceğe olan uzaklığına bağlı ola-
rak değişir. Kalın kenarlı mercek önüne konulan bazı cisimlerin mer-
cekteki görüntü ve özellikleri aşağıda maddeler hâlinde verilmiştir.

1. Cisim sonsuzda ise
Görsel 4.140’ta görüldüğü
gibi görüntüsü cisim ile aynı 2F F F 2F
taraftaki odakta, noktasal
ve sanaldır.

Görsel 4.140: Sonsuzdaki cismin görüntüsü

2. Cisim sonsuz ile mercek
arasında ise
Görsel 4.141’de görüldü-
ğü gibi görüntüsü cismin F 2F
bulunduğu taraftaki F ile 2F F
mercek arasındadır. Düz ve
sanaldır, boyu cismin bo- Görsel 4.141: Sonsuz ile mercek arasındaki
yundan küçüktür. cismin görüntüsü

3. Cisim odakta ise
Görsel 4.142’de görüldü-
ğü gibi görüntüsü kendi
tarafındaki optik merkeze
f/2 uzaklığındadır. Düz ve F F
sanaldır, boyu cismin boyu-
nun yarısı kadardır.

Görsel 4.142: Odaktaki cismin görüntüsü

4. Görsel 4.143’te görüldü-
ğü gibi cisim sonsuzdan
merceğe doğru yaklaştık-
ça görüntüsü de odaktan F 2F
merceğe doğru büyüye- 2F F
rek yaklaşır.

Görsel 4.143: Cisim merceğe yaklaşırken
görüntüsünün hareketi
Kalın kenarlı merceklerde cisim, nereye konulursa konulsun gö-
rüntüsü daima cismin bulunduğu tarafta sanal, düz ve boyu cismin
boyundan küçük olacaktır.

254