Page 8 - Fen Lisesi Fizik 12 | 3. Ünite

3.

ÜNİTE 3.1. DALGALARDA KIRINIM, GİRİŞİM VE DOPPLER OLAYI
3.1. DALGALARDA KIRINIM, GİRİŞİM VE DOPPLER OLAYI

Bir ortamda aynı anda (periyotları eşit) dalgalar üretmeye başlayan kaynaklara aynı fazda çalışan kaynak-
lar denir ve dalgalar farklı şekillerde birbirleri ile karşılaşabilir. İki dalganın tepe noktaları veya çukur nok-
taları üst üste gelebilir ve bu durumda maksimum genlikli çift tepe ile çift çukur oluşur. Bu noktalar dalga
katarı noktalarıdır. Bir dalganın tepesi ile diğer dalganın çukuru üst üste gelebilir ve bu durumda dalgalar
bir anlık sönümlenir (minimum genlik). Bu noktalar düğüm noktalarıdır.

Dalga katarı noktalarının birleştirilmesiyle çizilen çizgilere katar çizgisi denir. Bu olaya yapıcı (katar) girişim
denir. Düğüm noktalarının birleştirilmesiyle oluşan çizgilere düğüm çizgisi denir. Bu olaya yıkıcı (düğüm)
girişim denir. Oluşan katar noktalarının bir çizgi ile birleştirilmesi katar çizgilerini, düğüm noktalarının bir
çizgi ile birleştirilmesi düğüm çizgilerini meydana getirir. Katar ve düğüm çizgileri iki kaynak arasında oluşur,
kaynakların üzerinde ve kaynakların dışında bu çizgiler oluşmaz. Çizgiler birbirine simetrik şekilde dizilir. Ka-
tar noktaları hareketli veya titreşimli noktalardır. Düğüm noktaları ise hareketsiz veya titreşimsiz noktalardır.

SİMÜLASYON 2

134
SİMÜLASYONUN ADI SİMÜLASYONUN AMACI

Su Dalgalarında Girişim Girişim olayında oluşan desenin çizilmesi

Genel Ağ’da verilen aşağıdaki simülasyonda su dalgalarını aynı ve farklı faz olarak inceleyiniz.

http://f.eba.gov.tr/fiziksimulasyon/12.3/girisim_tr.htm

1. Simülasyonda kaynaklar arası mesafe artırıldığında görülen çizgilerin sayısında nasıl bir
değişim gözlemlediniz. Bu durum girişim deseninin şeklinde bir değişikliğe yol açtı mı?

2. Su dalgalarının dalga boyu değiştirildiğinde desen çizgilerinde nasıl bir değişiklik oldu?
Girişim deseni çizgi sayısı ile dalgaların dalga boyu arasındaki ilişkiyi açıklayınız.

3. Simülasyonda iki kaynak arası mesafeyi ve dalga boyunu belirleyip gördüğünüz girişim
desenini beyaz bir kâğıda çiziniz.