Page 9 - Fen Lisesi Fizik 12 | 3. Ünite

1.

3.1. DALGALARDA KIRINIM, GİRİŞİM VE DOPPLER OLAYI
3.1. DALGALARDA KIRINIM, GİRİŞİM VE DOPPLER OLAYI 3.1. DALGALARDA KIRINIM, GİRİŞİM VE DOPPLER OLAYI BÖLÜM

Şekil 3.1.4’te aynı fazda (aynı anda dalga üretmeye başlayan) K ve K noktasal kaynakların oluşturduğu
1 2
dalgaların girişim deseni incelenirse A noktasında iki dalganın çukur noktalarının, B noktasında iki dalganın
tepe noktalarının karşılaştığı görülür. A ve B noktalarının dalga katarı üzerinde olduğu anlaşılır. C noktasına
bakıldığında ise bir dalga tepesi ile bir dalga çukurunun karşılaştığı gözlemlenir. C noktasının düğüm çizgisi
üzerinde olduğu anlaşılır.

A B

C

K1 (K ve K dalga kaynaklarıdır.) K2
Dalgaların tepe noktaları 1 2 A Çukur+Çukur=Çift Çukur
Dalgaların çukur noktaları B Tepe+Tepe=Çift Tepe
C Tepe+Çukur=Düğüm
Şekil 3.1.4: Dalga katarı ve düğüm çizgilerini oluşturan noktalar
135

SORU 2 ÇÖZÜM

Özdeş dalga kaynakları aynı fazda çalışarak λ dalga Kaynaktan itibaren ardışık her çizgi arası uzaklık λ/2'dir.
boylu dalgalar üretmektedir. P noktasının K dalga kaynağına uzaklığı λ, K dalga kay-
2
1
nağına uzaklığı 5λ/2'dir.
P noktasının kaynaklara olan uzaklıkları farkı bu
durumda 5λ/2-λ= 3λ/2 olur.
R λ/2
P
λ/2 λ/2 R noktasının K dalga kaynağına uzaklığı 5λ/2, K
1
2
λ/2 dalga kaynağına uzaklığı 3λ/2'dir.
R noktasının kaynaklara olan uzaklıkları farkı bu
K 1 K 2
durumda 5λ/2-3λ/2= λ olur.
Şekildeki P ve R noktalarının kaynaklara olan
uzaklıklarını bulup farkını alınız. P ve R noktaları- P noktasının kaynaklara olan yol farkı λ dalga boyu-
nın özelliğini bulunuz. nun yarım katı ve kesim noktasına bakıldığında
tepe+çukur olduğu görülmektedir. P noktası dü-
ğüm çizgisi üzerindedir. R noktasının kaynaklara
olan yol farkı λ dalga boyunun tam katı ve kesim
noktasına bakıldığında çukur+çukur olduğu görül-
mektedir. R noktası dalga katar çizgisi üzerindedir.