Page 29 - Fen Lisesi Kimya 10 | 3. Ünite
P. 29

ASİTLER,
                                                                               BAZLAR VE TUZLAR


                Aktif yanardağ gibi doğal olaylar ile endüstri
            ve  yoğun  kentleşme  bölgelerinde  atmosferdeki
            kirlilik oranı arttığı için yağmur suyunun pH de-
            ğeri 5’in altına düşer.
               pH değeri 5’in altında olan yağmurlara, asit
            yağmurları denir.
               Asit  yağmurlarının  başlıca  nedeni,  fosil  ya-
            kıtlardan açığa çıkan NO , SO , SO  gibi asidik
                                   2    2    3
            oksitlerin suyla tepkimeye girerek nitrik asit, sül-
            füröz asit ve sülfürik asit oluşturmasıdır (Görsel
            3.19). CO  gazının asit yağmuru oluşumuna etki-
                     2
            si diğer gazlardan daha azdır.

            Asit yağmurlarının oluşma tepkimeleri aşağıdaki
            gibidir.
                                   ͢
                   3NO   +  H O        2HNO   +  NO
                       2     2            3
                                                 Nitrik asit
                                  ͢
                   SO   +  H O         H SO
                      2     2        2  3
                                   Sülfüröz asit

                                  ͢
                   SO   +  H O         H SO
                      3     2        2  4
                                    Sülfürik asit

                                  ͢
                   CO   +  H O         H CO                                        Görsel 3.19: Asit yağmurlarının
                      2     2        2   3
                                                                                   oluşumu
                                   Karbonik asit

            Oluşan asit yağmurları
            ‣   Mermer  ve  metalden  yapılmış  tarihî  eserleri  aşındırarak  zarar  verir
                 (Görsel 3.20).
            ‣ Topraktaki mineralleri çözerek bitkiler için gerekli maddeleri topraktan
                  uzaklaştırır. Bu mineraller besin zinciri ile diğer canlılara geçerek toksik
                 etki oluşturabilir.
            ‣  Suların pH’sini düşürerek asidik ve toksik etki yapar. Bu nedenle su

                canlılarına zarar verir.
            ‣  Asitliğe duyarlı bitki türlerinin yok olmasına neden olur (Görsel 3.21).
            ‣  Araçlarda aşınma ve korozyona sebep olur.
            ‣  Toprak yapısını olumsuz etkileyerek toprağı verimsizleştirir.




                                                                                Görsel 3.20: Asit yağmurlarından
                                                                                zarar görmüş heykel

















                Görsel 3.21: Asit yağmurlarının kuruttuğu ağaçlar


       148                                                                                                    149
   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34