Page 7 - FL Kimya 10

KİMYA HER YERDE

Mikroplara karşı etkili olan antibakteriyel sabunlarda triklosan mole-
külü kullanılır. Triklosan ayrıca şampuan, diş macunu ve deodorant gibi
ürünlerde de bulunur (Görsel 4.8). Triklosan vücutta alerji, egzama, kas
ve iskelet hastalıklarına; hormonal bozukluklara neden olabilir.
Ağız ve diş temizliği sağlık açısından önemlidir. Bu amaçla diş ma-
cunları kullanılır. Diş macunları, mikropların diş ve ağızdan çıkarılması
ve etkisiz hâle getirilmesi amacıyla kullanılır. Diş macunu, içerisinde bol
miktarda flor ve kalsiyum bulunan bakteri ve mikropları temizlemek için
diş temizliğinde kullanılan bir üründür (Görsel 4.9). Diş macunlarının te-
melini oluşturan flor, diş minelerini güçlendirir, bakterilerin oluşturduğu
asitleri yok ederek dişlerin korunmasını sağlar, dişlerde oluşan mikropları
yok ederek çürümeleri önler. Diş macunlarına bazik madde olan mag-
Görsel 4.8: Şampuan
nezyum hidroksit [Mg(OH) ] katılır. Magnezyum hidroksit diş plaklarında
2
bulunan bakterilerin oluşturduğu asitleri nötralleştirerek diş çürümelerini
önler. Diş macunu çok kullanıldığında dişlerin daha iyi temizlendiği sanılır.
Oysa diş etleri zarar görerek estetik açıdan kötü bir görüntü oluşturabilir.
Beyaz ve sağlıklı dişler için diş macunlarına sodyum florit katılır. Sodyum
florit; damar, kemik, sinir sistemi ve dişlerde tahribatlara neden olur. Diş
macunlarında kalsiyum florit de kullanılır. Bu madde doğada az miktarda
bulunur. Organik diş macunlarında kullanılan kalsiyum florit, gereğinden
fazla vücuda alınırsa diş ve kemiklere zarar verir. Diş macunlarının bazı
olumsuz yönleri olmasına rağmen diş macunu kullanarak diş fırçalamak,
ağız ve diş sağlığı için oldukça önemlidir. Görsel 4.9: Diş macunu

c) Hijyen Amacıyla Kullanılan Temizlik Maddeleri
Sağlıklı bir yaşam için hastalık yapan mikroplardan arınmak amacıyla
BİLGİ KUTUSU
vücudun, giysilerin, mekânların ve kullanılan eşyaların temizlenmesine
hijyen denir.
Hijyen amacıyla kullanılan
Sabun ve deterjanlar, kirleri temizlerken mikropları da yok etme özelli-
tuz ruhu (HCI), fayans ve ıs-
ğine sahiptir. Ancak mikroplardan tam olarak arınma sağlamaz.
lak zeminlerdeki ağır kirleri
Hijyen amacıyla, çamaşır suyu ve kireç kaymağı gibi kimyasal mad-
temizlemek için de kullanılır.
deler kullanılır. UV ışınları ile sterilizasyon yapılıp mikroplar etkisiz hâle
getirilerek hijyen sağlanabilir.

Çamaşır Suyu
Çamaşır suyu, kir ve lekelerin çıkarılmasına yarayan
ya da çamaşırları beyazlatan temizlik maddesidir. Çamaşır
suyunun kimyasal adı sodyum hipoklorit, formülü NaClO’tir.
Çamaşır suyu; bulaşık, fayans, ıslak zemin, banyo, tuva-
let temizliğinde ve hijyen amacıyla kullanılan kimyasal bir
maddedir.
Çamaşır suyu; su arıtımında, sebze, meyve, kanalizas-
yon, mandıra temizliğinde kullanılır. Kuş gribinde mikrop
öldürücü olarak faydalanılır (Görsel 4.10). Bir maddeyi be-
yazlatmak veya ağartmak, onun rengini çıkarmak ya da aç-
maktır. Çamaşır suyu oksidasyon (yükseltgenme) yoluyla
bu etkileri yapan ve beyazlatma özelliği olan bir maddedir. Görsel 4.10: Çamaşır suyu ile mandıraların temizliği

175