Page 9 - FL Kimya 10

KİMYA HER YERDE

Özellikle metal yüzeyleri temizlemede bu yöntem kul-
lanılır. Diş hekimi, doktor ve kuaförler kullandıkları aletle-
rin hijyenini UV ile sterilizasyon yaparak sağlarlar (Görsel
4.13). UV ışınları, giysilere ve canlı dokulara zarar verdiği
için bu ışınlara doğrudan temas sınırlı olmalıdır.

Görsel 4.13: Dişçilikte kullanılan makineler ve hijyeni yapılmış tıbbi aletler

4.1.2. Yaygın Polimerlerin Kullanım Alanları

Alman kimyacı Herman Stavdinger’in (Herman Stadinger), çok sayıda
küçük moleküllerin kovalent bağlarla bağlanarak büyük molekülleri oluş-
turduğunu kanıtlamasıyla polimer kimyası, kimyanın alt dalı olarak yerini
almıştır. Günümüzde birçok alanda polimer bileşikler kullanılmaktadır.
Glikojen, nişasta, selüloz, kitin gibi karbonhidratlar ve proteinler do-
ğal polimerlerdir. Polietilen (PE), polivinil klorür (PVC), politetrafloretilen
(TEFLON), suni kauçuk, polietilen tereftalat (PET), kevlar, polistiren (PS)
gibi polimerler ise yapay polimerlerdir. Birçok polimerin günümüzde ya-
pay olarak elde edilebilmesi, kullanımını da yaygınlaştırmıştır.

a) Polimerleşme Olayı; Monomer, Polimer ve Mer Kavramları
Aynı ya da farklı maddelerin küçük moleküllerinin çok sayıda kovalent
bağlarla bağlanmasıyla oluşan büyük moleküllere polimer denir. Polimer
kelimesi, çok anlamındaki “poli” ile tekrar eden anlamındaki “mer”in bir-
leştirilmesinden oluşur.
Polimeri oluşturan küçük moleküllere monomer, çok sayıda mono-
merin birbirine bağlanmasına polimerleşme, oluşan moleküllere polimer
denir. İki monomer birleşirse dimer, üç monomer birleşirse trimer, dört
monomer birleşirse tetramer, çok sayıda (n tane) molekül birleşirse olu-
şan moleküle polimer denir. Polimerler aynı ya da farklı monomerlerden
oluşabilir. Monomerlerin birleşerek polimer moleküllerini oluşturduğu poli-
merleşme olayı Görsel 4.14 ve Görsel 4.15’te gösterilmiştir.

Görsel 4.14: Aynı monomerlerden oluşan polimer

177