Page 33 - Fen Lisesi Kimya 11 | 6.Ünite

KiMYASAL TEPKiMELERDE DENGE

o
25 C’de suyun iyonlaşma denge bağıntısı

+
[H ] [OH¯]
16
K = = 1,8.10¯ şeklinde yazılabilir.
C [H O]
2
K denge ifadesinde [H O] sabit bir değer olarak alınır.
C 2
Bu sabit değer

1 L su yaklaşık 1000 gramdır. 1000 gram suyun mol sayısı
1000
n = ≅ 55,6 mol
18
n 55,6
M = = = 55,6 mol/L
1 L suyun molar derişimi olur.
V 1
o
25 C’de saf suda [H O] = 55,6 M sabit değeri kullanılabilir. Bu değer
2
denge bağıntısında yerine yazılırsa
+
K [H O] = [H ] [OH¯]
c 2
16
14
K [H O] = 1,8.10¯ .55,6 =1.10¯ Tablo 6.2: Farklı Sıcaklıklarda K
c 2 su
Değerleri
K [H O] = K adı verilir.
c 2 su
Sıcaklık
Suyun iyonlaşmasından elde edilen bu çarpıma suyun iyonlaşma ( C) K su
o
sabiti denir.
0 0,113.10¯ 14
+
K = [H ] [OH¯]
su
10 0,292.10¯ 14
Suyun iyonlaşması endotermik denge
25 1,008.10¯ 14
+
H O(s) + ısı ⇌ H (suda) + OH¯(suda) tepkimesi olduğundan K değeri
2 su
sıcaklık arttıkça artar. Farklı sıcaklıklarda K değerleri Tablo 6.2’de ve- 30 1,468.10¯ 14
su
rilmiştir. Sıcaklık arttıkça saf suda iyon derişimi artacağından elektrik 14
40 2,917.10¯
iletkenliği artar. 14
o
25 C’de asidik, bazik ya da nötr bütün çözeltiler için 50 5,473.10¯
14
+
K = [H ] [OH¯]=1.10¯ tür (Grafik 6.15).
su
o
+
Saf su kısmen iyonlaştığından 25 C’de H derişimi X molar kabul
edilirse
+
H O(s) ⇌ H (suda) + OH¯(suda)
2
X X [OH¯]
+
14
K = [H ] [OH¯] = X.X = 10¯ Baz
su
-7
X = 10 M olarak hesaplanır. 10¯ 5
7
+
o
Saf suda 25 C’de [H ] = [OH¯]=10¯ M olur.
+
Suda asit çözülürse H iyon derişimi artar ve suyun 10¯ 7 Nötr
iyonlaşma dengesi girenler yönünde bozulur, OH¯ iyon 10
derişimi azalır. Bu durumda asit çözeltilerinde 10¯ Asit
7
+
[H ] > 10¯ M > [OH¯] olur. 0 10¯ 9 10¯ 7 10¯ 4 [H ]
+
o
Grafik 6.15: 25 C’de asit ve baz
çözeltilerinde iyon derişimleri
341
KİMYA 11. SINIF