Page 41 - Fen Lisesi Kimya 12 | 3.Ünite

Örnek

1. 1 mol etanol yeterince sodyum metaliyle %50 verimle tepkimeye sokuluyor. Tepkime
sonunda oluşan hidrojen gazı, kaç mol eten molekülüne katılarak etana dönüştürülebilir?

2. I. 1-bütanol
II. 2-propanol
III. 2-bütanol
IV. 2-metil-2-propanol
Yukarıdaki bileşiklerden hangisi yükseltgendiğinde keton oluşur?

Çözüm
1. Alkoller sodyum metali ile tepkimeye girdiğinde alkolat ve hidrojen gazı oluşur. Etanolün
sodyumla tepkimesinin denklemi şu şekildedir:
C 2 H 5 OH + Na C 2 H 5 ONa + 1/2H 2
Tepkime denklemine göre 1 mol etanolden 0,5 mol hidrojen gazı oluşur. Ancak tepkime
verimi %50 olduğu için 0,25 mol hidrojen gazı elde edilir.

Alkenlere hidrojen katılması sonucu alkan oluşur. Etene hidrojen katılmasının tepkimesi
şu şekildedir:
(Ni/Pt/Pd)
CH 2 =CH 2 + H 2 CH 3 -CH 3
Tepkime denklemine göre 1 mol hidrojen, 1 mol eten molekülünü etana dönüştürür.
Buna göre 0,25 mol hidrojen gazı 0,25 mol eten molekülünü etana dönüştürür.

2. Sekonder alkoller yükseltgendiğinde keton molekülüne dönüşür. Verilen alkollerin yapı 153
formüllerine bakılarak sekonder alkoller belirlenir.
I. 1-bütanol primer alkoldür. CH 3 –CH 2 –CH 2 –CH 2 –OH
– OH
II. 2-propanol sekonder alkoldür. CH 3 –CH–CH 3
– OH
III. 2-bütanol sekonder alkoldür.
CH 3 –CH–CH 2 –CH 3
– OH
IV. 2-metil-2-propanol tersiyer alkoldür. CH 3 –C–CH 3
–
CH 3
Alıştırma

Bir organik bileşikle ilgili
• Fonksiyonel grubu hidroksildir.
• Tam yükseltgendiğinde iki karboksil grubu içeren bileşik oluşmaktadır.
• 0,5 molü yandığında normal koşullarda 22,4 L CO 2 oluşmaktadır.
bilgileri veriliyor. Bu bileşiğin adını ve formülünü yazınız.

FEN LİSESİ KİMYA 12