Page 45 - Fen Lisesi Kimya 12 | 3.Ünite
P. 45
3.4.3. Eterlerin Özellikleri
Eterlerin kaynama noktaları alkollere göre düşüktür. Ok-
sijene bağlı herhangi bir hidrojen olmadığı için eter molekül-
leri arasında hidrojen bağı yoktur. Örneğin etanol (C 2 H 5 OH)
78 C’de kaynarken aynı karbon sayısına sahip dimetil eter
o
(CH 3 OCH 3 ) 36 C’de kaynar.
o
Eter molekülleri polar yapıda olduğu için az da olsa suda
çözünür. Ancak eter moleküllerindeki alkil grupları büyüdük-
çe oluşan hidrofob etkiden dolayı büyük eter molekülleri suda
çözünmez.
Eterler kimyasal olarak aktif moleküller değildir. Bu nedenle
eterlerin verdiği tepkimeler sınırlıdır. Eterler yanabilir, yanma
sonucu karbon dioksit ve su açığa çıkar.
Biliyor musunuz?
Eterlerin Çözücü Özelliği
Organik tepkimelerde çözücünün tepkimeye katılmaması en
önemli tercihlerden biridir. Bu nedenle kimyasal olarak aktif ol-
mayan eterler pek çok organik tepkimede çözücü olarak önemli Dietil eter halk arasında
rol oynar. lokman ruhu olarak bilinir.
Eterlerin polaritesi alkole göre son derece düşük olduğu için
yağ, vernik ve reçine gibi maddeler eterlerde iyi çözünür. Bu
maddelerin bulaştığı kısımlar eterlerle kolayca temizlenebilir
(Görsel 3.17). Ayrıca eterlerin molekülündeki oksijen atomunda
bulunan ortaklanmamış elektron çiftleri katyonlarla iyon-dipol
etkileşimine girebilir. Bu sayede eterler, bazı polar bileşikleri de 157
çözebilir. Eterler, pek çok organik maddeyi rahatlıkla çözebildiği
için laboratuvarlarda çözünürlük farkına dayalı ayırma yöntemi
olan ekstraksiyon (özütleme) işlemlerinde sıklıkla kullanılır.
Eter
Görsel 3.17: Eterler yağları temizlemede kullanılabilir.
FEN LİSESİ KİMYA 12