Page 50 - Fen Lisesi Kimya 12 | 3.Ünite

3.5.2. Aldehitlerin Adlandırılması
Aldehitler IUPAC kurallarına göre adlandırılırken şu adım-
lar izlenir:
1. Karbonil grubunun bulunduğu en uzun karbon zinciri
belirlenir.

– CH 3 – O –
CH 3 –CH 2 –CH–CH 2 –C–H
2. Karbonil grubunun bulunduğu karbon atomunun numarası
1 olacak şekilde karbonlar numaralandırılır.

5 4 3 2 1 – O –
– CH 3
CH 3 –CH 2 –CH–CH 2 –C–H

3. Aldehitler, aynı sayıda karbon içeren alkan adının sonuna
-al eki getirilerek adlandırılır. Yan grupların bağlı olduğu
karbon atomunun numarası, adı ve aynı gruptan birden
fazla varsa kaç tane olduğu yazılır.

5 4 3 2 1 – O –
– CH 3
CH 3 –CH 2 –CH–CH 2 –C–H
3-metil pentanal

Çok bilinen aldehitlerin yaygın adları IUPAC adları olarak
162 da kabul edilir.

– O – O
–
–
H–C–H CH 3 –C–H
Formaldehit Asetaldehit Benzaldehit
3.5.3. Ketonların Adlandırılması
Ketonlar IUPAC kurallarına göre adlandırılırken şu adımlar
izlenir:
1. Karbonil grubunun bulunduğu en uzun zincir belirlenir.

– O –

CH 3 –CH 2 –C–CH 2 –CH 2 –CH 3
2. Karbonil grubuna en yakın uçtan başlanarak karbonlar
numaralandırılır.

– O
1 2 3 4 5 6
–
CH 3 –CH 2 –C–CH 2 –CH 2 –CH 3
3. Karbonil grubu, zincirin uçlarına eşit uzaklıkta ise yan
grupların yakın olduğu uçtan başlanarak numaralandırma
yapılır.
1 2 3 4 5
3 2