Page 9 - Fen Lisesi Kimya 12 | 3.Ünite

Sikloalkanların Adlandırılması
1. Halkaya bağlı olan gruplar alfabetik sıralamaya göre en
küçük numarayı alacak şekilde karbon atomlarına numara
verilir. Halkada tek grup varsa numaralandırmaya gerek
yoktur.
CH 3 CH 3
2
–
–
3 1–Cl
4 5
2. Dalın bağlı olduğu karbon atomunun numarası ve aynı
gruptan birden fazla varsa grup sayısı Latince olarak belirti-
lir ve alkan adının önüne siklo ön eki getirilir.

CH 3 CH 3 CH 3
2 – 2
–
–
3 1–Cl Cl– 3 1–Cl
4 5 4 5
1-kloro-2-metil siklopentan
1,3-dikloro-2-metil siklopentan
metil siklopentan
Örnek
Aşağıdaki alkanları IUPAC sistemine göre adlandırınız.

CH 3 CH 3 CH 3
– – –
CH 3 –CH–CH 2 –C–CH 3 CH 3 –CH–CH 2 –CH–CH 2 –CH 3
– –
CH 3 CH 2
–
CH 3
Çözüm
121
CH 3 CH 3 CH 3
5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6
–
–
–
CH 3 –CH–CH 2 –C–CH 3 CH 3 –CH–CH 2 –CH–CH 2 –CH 3
– –
CH 3 CH 2
–
CH 3
2,2,4-trimetil pentan 4-etil-2-metil hekzan
Alıştırma
Aşağıdaki alkanları IUPAC sistemine göre adlandırınız.
a) CH 3 CH 3 CH 3 b) Cl CH 3
– – – – –
CH 3 –CH–CH 2 –CH–CH–CH–CH 3 CH 3 –CH–CH 2 –CH–CH 3
–
CH 2
–
CH 3
ç)
–CH–CH –CH 2
c) CH 3 –CH 2 –CH 2 – 2 –CH 3
CH–CH 3
–
CH 3

C 2 H 5 C 2 H 5 C 2 H 5
d) e) CH 3 – –C–CH 3
–
–
–
–C–CH 2 –
C 2 H 5 C 2 H 5

FEN LİSESİ KİMYA 12