Page 20 - Fen Lisesi Kimya 9 | 4. Ünite

Örnek

Sabit sıcaklıkta belirli miktardaki CO gazı 200 mL hacimli kap-
2
ta 40 cmHg basınç yapmaktadır. Aynı sıcaklıkta gaz basıncının 10
cmHg olması için hacmi kaç mL olmalıdır?

Çözüm

V = 200 mL V = ?
1 2
P = 40 cmHg P = 10 cmHg
1 2
P V = P V
1 1 2 2
40.200 = 10.V V = 800 mL
2 2

4.2. Alıştırma

Aşağıdaki sistemde sıcaklık sabitken musluk açıldığında son du-
rumda basınç kaç atm olur?

O gazı
2
3 atm Boş
0,6 L 1,2 L

Sıcaklık (T) – Hacim (V) İlişkisi (Charles Yasası)
Sabit basınçlı kapalı bir kapta bulunan belirli miktardaki bir gaz ısıtıl-
dığında hacmi artar. Jacques Charles (Jek Şarl) (Resim 4.19) Yasası’na
göre sabit basınçta belirli miktardaki gazın hacmi mutlak sıcaklığı ile doğ-
ru orantılıdır (Grafik 4.2). Charles; H , CO , O ve hava gibi gazların eşit
2 2 2
mol sayılarındaki miktarlarının sıcaklıklarını eşit miktarda arttırdığında bu
Resim 4.19: Jacques Charles gazların genleşmelerinin aynı olduğunu gördü.
(Temsilî)

V V V
P ve n sabit iken V α T = Sabit 1 = 2
T T T
1 2
P
atm
P
atm
BİLGİ KUTUSU 2V

Gazlarda; 0 Kelvin veya V X(g)
o n mol
−273 C’ye yakın sıcaklık- X(g)
larda deneysel olarak ha- n mol
cim ve basınç ölçmek zor- Hacim = V litre Hacim = 2V
dur. Bu sıcaklıklarda gaz Sıcaklık = T(K) Sıcaklık = 2T(K)
molekülleri hareketsiz du-
ruma yaklaştıkları için gra- V V
fiklerde değerler belirsizle- (n ve P sabit)
şir ve “……” ile gösterilir. (n ve P sabit)

0 T(K) −273 C 0 t( C)
o
o
Grafik 4.2: Sıcaklık-hacim ilişkisi

160