Page 21 - Fen Lisesi Kimya 9 | 4. Ünite
P. 21

MADDENİN HÂLLERİ


                  Pistonlu kaplarda ve elastik balonlarda gaz basıncı dış basınca eşit
               kabul edilir (Şekil 4.12).

                Örnek
                                                                     o
                    Sabit  basınçta  belirli  miktarda  bir  gazın  sıcaklığı  177  C  hacmi
                 1200 mL’dir. Gazın hacminin 800 mL olması için sıcaklığı kaç  C ol-
                                                                        o
                 malıdır?

                Çözüm
                                                   V    V
                                                     1   2
                             T =177 + 273 = 450 K                    =
                         1                         T      T
                                                     1   2

                        1200   800          450.800
                                                                            o
                             =       T  =                  = 300K t = 300 – 273 = 27  C
                        450        T  2     1200           2
                                 2

                4.3. Alıştırma
                                                                                      Şekil 4.12: Pistonlu kap
                      o
                     0  C’deki 300 mL hacimli CO  gazının sabit basınçta sıcaklığı 546
                                              2
                  K yapılırsa gazın hacmi kaç mL olur?
               Basınç (P) – Sıcaklık (T) İlişkisi ( Gay-Lussac Yasası)
                  Fransız Kimyacı Joseph Gay-Lussac, hacimleri sabit tutulan gazların
               basınçlarının sıcaklıkla değişimini incelemiş ve sıcaklık arttıkça basınçla-
               rın da arttığını gözlemlemiştir.
                  Gay-Lussac Yasası’na göre; mol sayısı ve hacmi sabit tutulan bir ga-
               zın basıncı mutlak sıcaklık ile doğru orantılıdır (Grafik 4.3).

                                         P           P    P
                  n ve V sabit iken  P α T,      = sabit  1  =  2

                                         T         T      T
                                                                1  2
                 P                                        P
                                                               (n ve V sabit)
                         (n ve V sabit)






                  0                T(K)              -273  C 0            t ( C)
                                                                            o
                                                         o
                 Grafik 4.3 Basınç-sıcaklık ilişkisi

                Örnek

                    Sabit hacimli bir kapta 0,6 atm basınç yapan bir gazın sıcaklığı
                    o
                                                                         0
                 27  C’dir. Gazın hacmi ve miktarı değiştirilmeden sıcaklığı 127  C’ye
                 çıkarıldığında basıncı kaç atm olur?
                Çözüm
                             P  = 0,6 atm                P  =?
                            1                           2
                                 t  = 27  C,  T = 300 K        t  = 127  C, T  = 400K
                                                              o
                                 o
                           1          1                2          2

                           P    P          0,6   P
                             1   2                   2
                              =              =
                           T      T

                                         300   400
                             1   2
                                                                               P  = 0,8 atm
                                                     2
                                                                                                                  161
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26