Page 4 - Fen Lisesi Matematik 10 | 6.Ünite
P. 4

UZAY GEOMETRİ


                          Bir prizmada aynı yüze ait olmayan, iki köşeyi birleştiren
                          doğru parçasına cisim köşegeni denir (Şekil 6.1.6).
                 Tanım
                                   '
                          Şekilde  AC? dik prizmanın cisim köşegenidir.
                                 5
                                                  &
                                                     '
                             ' = 5
                          5 AA ?  AC? olduğundan  ACA  dik üçgendir.
                          Bu durumda
                          6  ' AC@ cisim köşegeninin uzunluğu Pisagor teoreminden
                                      2
                              2
                            ' AC =  AA ' +  AC  2
                                       2
                            ' AC =  AA ' +  AC  2  eldeedilir .
                                                                                   Şekil 6.1.6: Cisim köşegeni


            1. ÖRNEK

                                             Yandaki şekil, tabanı paralelkenar olan bir dik prizmadır.
                                                %
                                             m DAB =    45c
                                               _
                                                    i
                                        5
                                              AB =  42  cm
                                              BC =  6 cm veriliyor.
                                              CC ' =  5  cm olduğuna göre prizmanın cisim köşegeni uzunluğunun
                                             kaç cm olduğunu bulunuz.

                      42



            ÇÖZÜM
                                                        K
                                                              5
            Şekildeki ABCD paralelkenarında  CK +5?  BK = ! +  ve  CK = 5?  AB?
                                          5
                                                   ?
                                             &
            olacak şekilde  BK ve CK? çizilirse  BKC  ikizkenar dik üçgen ve
                                5
                             ?
                          5
             BK =   CK  olur.
                 2
                        2
             CB =    CK +  BK  2  (Pisagorteoremi )
                 2
               6 =  2  CK  2      ^  CK =  BK h
                         2
               36 =  2  CK &  CK =  3 2  cm bulunur .                                                   5
             6 AC@ köşegeni çizilirse AKC dik üçgeninde Pisagor teoreminden
                 2
                               2
                        2
             AC =    AK +   CK  olduğundan                                                             32
                          2        2
                  = ^ 72 +^   32h
                         h
                  =  98 + 18                                                          42        32
                  =  116 &  AC =  2 29 cm olur .
            AC' cisim köşegeni çizilirse  AC = 5 CC '? olduğundan ACC' dik
                                    5
                                        ?
            üçgeninde Pisagor teoreminden
                 2
                        2
             AC ' =  AC +   CC '  2
                           2       2
                  = ^ 229 + ^    5h
                           h
                  =  116 + 5
                  =  121 &  AC ' =  11 cm elde  edilir .



        326    Fen Lisesi Matematik 10
   1   2   3   4   5   6   7   8   9