Page 39 - Fen Lisesi Matematik 11 | 3.Ünite
P. 39

FONKSİYONLARDA UYGULAMALAR                                            FONKSİYONLARDA UYGULAMALAR

               b) y = f (x-a) Dönüşümü

                   f
                y = ] xg fonksiyonunun grafiği verilsin.
                                            f
                 •   a !  R  olmak üzere  y = ] x -  ag fonksiyonunun grafiği,  y = ] xg fonksiyonunun grafiğinin x
                                                                             f
                           +
                     ekseni boyunca pozitif yönde a birim ötelenmesiyle elde edilen grafiktir.
                                    ,
                     Bu durumda  A xyh noktasının x ekseni boyunca pozitif yönde a birim ötelenmiş şekli  'A x +  , a yh
                                  ^
                                                                                                    ^
                                                      2
                     noktası olur. Şekilde özel olarak  y =  x  fonksiyonunun grafiği verilmiştir (Grafik 3.3.2).
                                                                             f
                                            f
                 •   a !  R  olmak üzere  y = ] x +  ag fonksiyonunun grafiği,  y = ] xg fonksiyonunun grafiğinin x
                           +
                     ekseni boyunca negatif yönde a birim ötelenmesiyle elde edilen grafiktir.
                                    ,
                     Bu durumda A xyh noktasının x ekseni boyunca negatif yönde a birim ötelenmiş şekli  ''A x -  , a yh
                                  ^
                                                                                                    ^
                                                      2
                     noktası olur. Şekilde özel olarak  y =  x  fonksiyonunun grafiği verilmiştir (Grafik 3.3.2).
                                               a
                                                                               a
                                        y = ^ x + h 2  y =  x 2  y       y = ^ x - h 2
                                                                             x
                                                       - a  O     a






                                                          Grafik 3.3.2




                4. ÖRNEK
                                       3
                                                          f
                                                                         f
                               f
                 : f R $  R ,  y = ]g  x  fonksiyonu için  y = ] x -  1g ve  y = ] x +  3g fonksiyonlarının
                                 x =
               grafiklerini çiziniz.
                ÇÖZÜM
                   f
                                                    f
                                                            3
                                                      x =
                y = ] x -  1g fonksiyonunun grafiği,  y = ] g  x  fonksiyonunun              y
               grafiğinin x ekseni boyunca pozitif yönde 1 birim ötelenmesiyle   y = ^ x + h   y = ^ h
                                                                                                  f
                                                                                                    x
                                                                                       3
                                                                                  f
               oluşan grafiktir.
                                                                                                      f
                                                                                                           1
                                                                                                   y = ^ x - h
                                                             ,
               Sonuç olarak  f  fonksiyonunun grafiği üzerindeki  xyh şeklindeki
                                                           ^
                                                                 f
               noktalar,  x + 1 , yh şeklindeki noktalara ötelenirse  y = ] x -  1g
                        ^
               fonksiyonunun grafiği elde edilmiş olur.                                                  x
                                                                                - 3        O      1
                                                            3
                                                    f
                   f
                                                      x =
                y = ] x +  3g fonksiyonunun grafiği,  y = ] g  x  fonksiyonunun
               grafiğinin x ekseni boyunca negatif yönde 3 birim ötelenmesiyle
               oluşan grafiktir.
                                                             ,
               Sonuç olarak  f  fonksiyonunun grafiği üzerindeki  xyh şeklindeki
                                                           ^
                                                                 f
               noktalar,  x - 3 , yh şeklindeki noktalara ötelenirse  y = ] x +  3g
                        ^
               fonksiyonunun grafiği elde edilmiş olur.
                                                                                           Fen Lisesi Matematik 11 149
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44