Page 41 - Fen Lisesi Matematik 11 | 3.Ünite
P. 41

FONKSİYONLARDA UYGULAMALAR                                            FONKSİYONLARDA UYGULAMALAR



               c) y = k  f (x) ve y = f (kx) Dönüşümü
                   f
                                                                        1
                y = ] xg fonksiyonunun grafiği verilsin. k !  R - " 0, ve  k 2  olmak üzere
                                                         f
                 •   y =  k f$ ] xg fonksiyonunun grafiği,  y = ] xg fonksiyonunun grafiğinin k katı kadar dikey yönde (y
                     ekseni boyunca) genişlemesiyle oluşan grafiktir.
                         1
                                                         f
                 •   y =  k  f $  x ] g fonksiyonunun grafiği,  y = ] xg fonksiyonunun grafiğinin k katı kadar dikey yönde (y
                     ekseni boyunca) daralmasıyla oluşan grafiktir.
                                     f
                                                                    ,
                     Bu  durumda  y = ] xg  fonksiyonu  üzerindeki  A xyh  şeklindeki  noktalar,  ' ,xkyh  şeklindeki
                                                                  ^
                                                                                           A ^
                     noktalara dönüştürülerek  y =  k f$ ] xg fonksiyonu üzerindeki noktalar elde edilir (Grafik 3.3.3).
                         f
                 •   y = ] kx$ g fonksiyonunun grafiği,  y = ] xg fonksiyonunun grafiğinin k katı kadar yatay yönde (x
                                                        f
                     ekseni boyunca) daralmasıyla oluşan grafiktir.
                                                          f
                         f
                 •   y = b  1  x $ l fonksiyonunun grafiği,  y = ] xg fonksiyonunun grafiğinin k katı kadar yatay yönde (x
                            k
                     ekseni boyunca) genişlemesiyle oluşan grafiktir.
                                                                                            ,
                                                                 ,
                                    f
                                                               ^
                     Bu durumda  y = ] xg fonksiyonu üzerindeki  A xyh şeklindeki noktalar,  'A kx f ] kxgh şeklindeki
                                                                                         ^
                                                f
                     noktalara dönüştürülerek  y = ] kxg fonksiyonu üzerindeki noktalar elde edilir (Grafik 3.3.4).
                                y                                         y
                                                      x
                                               y =  k f$ ^ h
                                                  f
                                                    x
                                               y = ^ h
                                                  1
                                                       x
                                               y =  $ f ^ h
                                                  k                                  x
                                                                         O          y = `  1  x $ j
                                                                                       f
                                                                                          k
                                                                                   f
                                                                                     x
                                                                                y = ^ h
                                                 x
                               O
                                                                                f
                                                                             y = ^ k x$ h
                                     Grafik 3.3.3                      Grafik 3.3.4
                6. ÖRNEK
                               f
                                       2
                 : f R $  R ,  y = ]g  x  fonksiyonunun grafiğinden yararlanarak aşağıdaki fonksiyonların grafiklerini
                                 x =
               çiziniz.
                       x =
                  a)  g ] g  2  f $  x ] g
                       x = b
                  b)  h ] g  f  x  l
                              2
                                                                                            y y
                ÇÖZÜM
                                                                                                y =  2  x $  2
                                                                 ,
                                2
                        f
                           x =
                  a)  y = ]g   x  fonksiyonunun grafiği üzerindeki  xyh                             y =  x 2
                                                               ^
                    şeklindeki noktaların  ordinatı 2 katı kadar dikey yönde
                                 ,
                    genişletilir.  xy2 h şeklindeki noktalar işaretlenir. Böylece
                               ^
                                       2
                       x =
                                 x =
                     g ] g  2  f $ ] g  x 2  fonksiyonunun grafiği elde edilir.
                                                                                                      x x
                                                                                           O
                                2
                        f
                           x =
                  b)  y = ]g   x  fonksiyonunun grafiği çizildikten sonra bu                y
                    grafiğin 2 katı kadar yatay yönde genişlemesiyle                              y =  x 2
                     h ] g  f  x  l  = b x  l 2  =  x 4 2   fonksiyonunun grafiği elde edilir.        y =  x 4 2
                       x = b
                                     2
                              2
                                                                                                      x
                                                                                           O
                                                                                           Fen Lisesi Matematik 11 151
   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46