Page 156 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 156
CEVAP ANAHTARLARI TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
Kavram Öğretimi
Çalışma No.: 1 Uyak Düzeni aa/ba/ca… abcb/dddb…
1. I. metinde: “Biri cuma, öteki pazar günü tatil yapardı. Salih, Nazım Biçimi Gazel Koşma
beş vakit namazını kılar; Niko, kilisesine devam ederdi.” SONUÇ
ifadeleri DİN bölümüne yazılmalıdır.
II. metinde: “Mustafa Kemal, Erzurum, Sivas” ifadeleri Edebiyat Geleneği Divan edebiyatı Halk edebiyatı
TARİH bölümüne; “Allah” ifadesi DİN bölümüne
yazılmalıdır.
III. metinde: “Anzak siperindeki subay ve askerler, Türk, Çalışma No.: 4
tüfek” ifadeleri TARİH bölümüne yazılmalıdır.
IV. metinde: “Allah, Azrail” ifadeleri DİN bölümüne 1. Olası cevap: Bilgi haritasındaki pek çok özelliğin doğrudan
yazılmalıdır. Batı dünyasıyla ilgili olduğunu görüyoruz. Batı dillerinden
V. metinde: Tanrı, Tanrı oturttu, Zamanı Tanrı yaşar, eserler çevrilmesi, Batı’ya öğrenci gönderilmesi, Batı’nın
sanat ve fikir akımlarından yararlanılması, Batı sanatın-
insanoğlu hep ölmek için türemiş.” ifadeleri DİN bölümüne; dan alınan yeni türler ve divan edebiyatının terk edilmesi
“Kırgız kağanı, Türk, Kül Tigin” ifadeleri TARİH bölümüne edebiyatımızın artık Doğu’dan kopup Batı’ya yöneldiğini
yazılmalıdır. gösteren tercihlerdir. Ayrıca Ziya Paşa’ya ait birinci metinde
VI. metinde: Düşman, Yunanistan, işgal, Türk, Yunanlılar” Batılılaşma eleştirilmekle birlikte onun yaygınlaştığı da
ifadeleri TARİH bölümüne yazılmalıdır. ifade edilmektedir. Bütün bunları göz önüne aldığımızda bu
yeni döneme Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı Dönemi
Çalışma No.: 2 denmiş olmalıdır.
1. Çengel Bulmaca 2. Olası cevap: Bence bunun en büyük sebebi arayıştır. Yeni bir
1. sagu kültürle tanışan aydınlarımızın ve sanatçılarımızın o kültür
ürünlerini ve birikimini hemen içselleştirmesi mümkün
2. Kök Türk Yazıtları olmamıştır. Bir süre öykünmeden sonra Batılı örneklerle boy
3. koşuk ölçüşebilecek eserler ortaya koyabilmek için sanatçılarımızın
4. ozan zamana ihtiyaçları vardı. Ayrıca bu dönemde ortaya çıkan
bazen birbirine tamamen zıt sanat anlayışları durağan değil
5. Burkancılık canlı bir sanat hayatı olduğunu, sanatçılarımızın daha başarılı
6. hece ölçüsü ürünler ortaya koyabilmek için çaba sarf ettiğini gösterir.
7. Kül Tigin Başta verilen iki örnek metin arasındaki şekil ve içerik farkı
da bize bunu göstermektedir.
8. Aprınçur Tigin
9. destan Çalışma No.: 5
10. sav
11. doğa sevgisi 1. A - I, VI
12. Kaşgarlı Mahmut B - III, IV
C - II, IV
Çalışma No.: 3 2.
S T K Ü R K
1. Türk edebiyatının dönemlere ayrılmasında kullanılan ölçüt-
lerden biri de dinî hayattır. İslamiyet’in kabulünden sonra İ E D Ü E D İ L B
Türk edebiyatı İslam dini ve kültürüne ait kaynaklardan da
beslenmeye başlamış, Arap ve İran edebiyatının etkisi altında
kalmıştır. Y İ Y L A T I N I
Verilen metinler sırasıyla divan edebiyatı ve halk edebiyatı
geleneklerine aittir. Metinlerde tasavvuf inanışına (birinci A N T D İ N A
metinde) ve İslam dininin temel unsurlarına (her iki metinde
de) yer verilmesi; Arapça, Farsça kelime ve tamlamaların S N A Ü D Ö N E
kullanılması bu metinlerin İslami Dönem Türk Edebiyatı’na
ait olduğunu kanıtlayan verilerdir. Birinci metnin divan ede- E M L R E R İ
biyatına ait bir nesir (düzyazı) örneği olması; ikinci metnin
nazım birimi, nazım biçimi, uyak düzeni, ölçüsü bakımından T C O Ğ R A F Y A
halk edebiyatına ait özellikler taşıması bu metinlerin ait
olduğu edebî dönem hakkında bilgi vermektedir. Türk edebiyatının dönemlere ayrılmasındaki etkenler: Din,
Dil, Kültür, Coğrafya, Siyaset
2.
I. Metin II. Metin Başlık: Türk Edebiyatının Ana Dönemleri
Anlatım yalındır. 3. İSLAMİYET’İN ETKİSİYLE GELİŞEN
Süslü anlatıma Benzetmeler so-
ve söz sanatlarına mut ve gerçekçi • Sözlü Edebiyat
Dil ve Anlatım başvurulmuş, kavramlar üzerin- • Yazılı Edebiyat
Özellikleri mazmunlardan den yapılmıştır. İSLAMİ DÖNEM TÜRK EDEBİYATI
yararlanılmıştır. Günlük konuşma
Osmanlı Türkçesi diline yakın, ya- • Halk Edebiyatı
kullanılmıştır. lın ve sade bir dil - Anonim Halk Edebiyatı
kullanılmıştır. - Dinî-Tasavvufi Halk Edebiyatı
Nazım Birimi Beyit Dörtlük - Âşık Edebiyatı
Ölçü Aruz Hece • Divan Edebiyatı
153